Kahramanmaraş’ın Dulkadiroğlu ilçesine bağlı tarihi Divanlı Mahallesi’nde yaşamını sürdüren 102 yaşındaki Cemal Büyükdereli, köklü bir yaşamın izlerini taşıyor. Cumhuriyet ile yaşıt olan Cemal dede, yaşına rağmen güçlü hafızasıyla geçmişe dair bir zaman tüneli sunuyor. Her gününü oğlunun geçici iş yerinde geçiren Büyükdereli, bir asrı aşan hayatında tanıklık ettiği olayları anlatmaya devam ediyor.
CUMHURİYETLE AYNI YIL DOĞDU, KAHRAMANMARAŞ'IN TARİHİNE TANIK OLDU
1923 yılında dünyaya gelen Cemal Büyükdereli, Cumhuriyet’in ilk günlerinden bugüne kadar pek çok önemli döneme şahitlik etti. Eski Maraş’ın mahalle kültürünü, savaş dönemlerinin zorluklarını ve geçmişteki komşuluk ilişkilerini anlatan Cemal dede, mahalle dayanışmasının o dönemlerde çok güçlü olduğunu vurguluyor. Yokluk içinde yaşanan sade mutluluğu dile getiren Cemal dede, geçmişten bugüne birçok hatırayı hafızasında canlı tutuyor.
DEPREM SONRASI KONTEYNERDE GEÇEN GÜNLER
Oğlu Mustafa Büyükdereli, babasıyla birlikte günlerini konteynerdeki iş yerinde geçirdiklerini belirtti. Deprem sonrası iş yerlerinin yıkıldığını söyleyen Mustafa Bey, "Babam sabah saat 11 gibi gelir, akşam 4’e kadar burada kalırız. Sohbet ederiz, geçmişi yad ederiz" dedi. Ayrıca babasının 7 çocuğu ve 14 torunu olduğunu, hatta torunlarından bazılarının çocuklarının üniversiteye gittiğini de sözlerine ekledi.
CEMAL DEDE’NİN HATIRALARI: MENDERES’TEN DEMİREL’E
Geçmişi büyük bir keyifle anlatan Cemal dede, askerlik döneminde yaşadıklarını da paylaşmayı ihmal etmiyor. Siirt, Bitlis ve Diyarbakır’da toplam 36 ay askerlik yaptığını belirten Büyükdereli, "Eskiden insanlar birbirine çok bağlıydı. Bir kişi güreşe çıktığında, kalabalık onu desteklerdi. Dükkan önünde 5-6 kişiyi güreşle yenerdim, sonra omuzlarda taşınıp babamın dükkânına getirilirdim" sözleriyle nostaljik bir tablo çizdi. Bol süt ve yoğurt tüketerek beslendiğini söyleyen Cemal dede, eski zamanların sağlıklı yaşam alışkanlıklarını da aktardı. Kendi ifadesiyle Maraş’ın “kabadayı” isimlerinden biri olan Cemal dede, Adnan Menderes ve Süleyman Demirel gibi dönemin önemli liderlerini de görme şansı bulmuş.
BİR ASRI AŞAN YAŞAMDAN GERİYE KALANLAR
Cemal Büyükdereli’nin anlattıkları, sadece bir bireyin yaşam öyküsünden ibaret değil; aynı zamanda bir toplumun değişen yapısının da yansıması niteliğinde. Onun tanıklıkları, geçmiş ile gelecek arasında köprü kurarken, genç kuşaklara da ders niteliğinde bilgiler sunuyor. Kahramanmaraş’ın belleğinde iz bırakan Cemal dede, bugün hâlâ dinç hafızasıyla çevresine geçmişi aktarmaya devam ediyor.