Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cuma Akbay’ın moderatörlüğünü yaptığı ve
konuşmacı olarak; Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği (BESD-BİR) Genel
Sekreteri Prof. Dr. Ahmet Ergün, Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR)
Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon, Kahramanmaraş Sur Tavukçuluk’tan Cengiz
Köfte, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Orhan Özçatalbaş, Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güray
Küçükkocaoğlu, AC Danışmanlık’tan Cemal Şenyılmaz ve KSÜ Ziraat Fakültesi Dr.
Öğretim Üyeleri; Yeşim Aytop, Beyhan Yeter ve Hasan Burak Ağır’ın katıldıkları
“Kanatlı Sektörü Değerlendirme Toplantısı” çevirim içi olarak gerçekleştirildi.
Bu toplantının Türkiye kanatlı sektöründeki potansiyeli ortaya çıkarmaya yönelik
önemli bir toplantı olduğunu belirten Prof. Dr. Cuma Akbay, kanatlılar sektörünün en
üst düzey yöneticileri, kamu, özel sektör ve akademiden önemli isimler ile sektörün
tüm paydaşlarının bir araya geldiği bu çalışmanın faydalı olması temennisinde
bulundu.
Avrupa Birliği uyum sürecinde Türk tarımına verilen desteklere ilişkin
değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Orhan Özçatalbaş ise “IPARD projelerinin
kırdan kente göçü önlemek gibi bir rolü bulunmaktadır. IPARD I 2007-2013 yıllarını,
IPARD II 2014-2020 yıllarını kapsarken, IPARD III ise 2021-2027 yıllarını
kapsayacaktır. Dolayısıyla bu toplantılardaki veriler Türkiye’nin kanatlı sektöründeki
potansiyelini ortaya çıkarmaya; daha güçlü şekilde işlemeye, kullanmaya ve katma
değer üreten bir sektör haline dönüştürmeye de katkı sağlayacaktır.” dedi.
BESD-BİR Genel Sekreteri Prof. Dr. Ahmet Ergün de, beyaz et sektörü ve IPARD
desteklerinin sektöre etkilerine ilişkin bilgiler verdi.
Beyaz et sektörünün son 20 yıl içerisinde %8-10’luk artış gösterdiğine dikkat çeken
Ergün, “Türkiye’de kişi başı beyaz et tüketimi 22-23 kg’a kadar ulaşmıştır. Toplam kişi
başı et tüketimimizin 35-36 kg civarında olduğunu düşündüğümüzde bunun 2/3’sini
beyaz et olarak biz karşılıyoruz.” dedi.
İhracat ve üretimin genel durumuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ergün, IPARD
III kapsamında mevcut kümeslerin kapasitesinin artırılması ve kesimhanelerin
yeniden modernizasyonu gibi konularda destek beklediklerini ifade etti.
YUM-BİR Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon da yumurtacılık sektörünün genel
durumu hakkında bilgiler verdi.
“Bizim sektörümüz, köyden kente göçü önlemek ve insanları kırsalda tutabilmek
adına çok cazip ve müsait bir sektördür. Bu amaçlar doğrultusunda devletimiz
IPARD, kırsal kalkınma ya da ajanslar aracılığıyla sektörü destekleyerek sektörün
önünü açmaya çalışıyor.” diyen Afyon, “Bizler devletimizden kapasite artışı ve yeni
yatırım adına destek vermemesini rica ediyoruz. Yeni yatırım ve kapasite artışı
yönünden bir destek istemiyoruz ama bu desteklerin maliyet düşürücü şekilde
olmasını talep ediyoruz.” diye konuştu.

Yumurtacılık sektörünün kurtuluşunun likit (sıvı) yumurta, yumurta tozu ve ileri
işlenmiş ürünlerde olduğunu belirten İbrahim Afyon, “Beyaz et üretiminde birçok
ürüne katma değer sağlıyoruz. Ancak senelerdir bizler, en basitinden bir haşlanmış
yumurtayı bile ambalajlayıp piyasaya süremiyoruz. Biz bu projelerle sektörü derleyip
toparlayabiliriz. Ancak sektörün bu tarz yatırımları yapacak mecali yok.” dedi
Kahramanmaraş Sur Tavukçuluk işletmesinden Cengiz Köfte ise beyaz et fiyatının
yıllardır enflasyon oranında artmaması, ihracat kapılarının kapanması ve yurtiçi
tüketiminin düşük olmasının sektörü zora soktuğunu dile getirdi.
Üretici birlikleri ve Bakanlığın beyaz et tüketiminin artırılmasına yönelik faaliyetlerde
bulunulmasını talep eden Cengiz Köfte, “Her ne kadar yurtdışı ihracat kanalları
önemli olsa da yurtiçi tüketimin daha çok önemli olduğunu düşünüyorum.
Pandemiden dolayı bizim satışlarımız yüzde 30-40 düşmüş durumda. Dolayısıyla
yurtdışı kanalları zaten daralmış pozisyondayken yurtiçindeki üzerindeki ‘mecbur
kalınmadıkça yenmez’ gibi negatif olan algının değiştirilmesi gerekir.” şeklinde
konuştu.
KSÜ Ziraat Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Beyhan Yeter ise Türkiye’de tarımın medarı
iftiharı bir sektör olan yumurta ve et tavukçuluğunun başka alanlara da örnek teşkil
ettiğini belirtti.
“İlerleme olan sektörleri tutmadan ilerletmek lazım.” diyen Yeter, “Dünyada yaşanan
salgın sebebi ile protein daralması yaşanacak ve önümüzdeki yıllarda ülkeler gıdayı
birbirine satmaz duruma gelecektir. Bakanlık tarafından insanların beyaz et
tüketimlerini arttırmaya yönelik kamu spotlarının hazırlanması lazım.” ifadelerini
kullandı.