ABD Temsilciler Meclisi’nde sözde Ermeni "soykırımı" karar tasarısının oylanıp oylanmayacağı bugün TSİ 17.00'de başlayacak Genel Kurul oturumunda belli olacak. Ankara ve Washington’da kritik bekleyiş sürerken, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Crowley, söz konusu tasarıya karşı olduklarını açıkça dile getirdiklerini hatırlattı.
Crowley, günlük basın toplantısında konuyla ilgili bir soru üzerine, “Tasarıya muhalefetimizi açıkça ortaya koymuştuk. Bu konuda Temsilciler Meclisi ile temas halindeyiz” dedi.
Sözcü Crowley, “ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın, tasarının gündeme getirilmemesini söylemek için Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ya da Meclis'teki diğer yetkililerle görüşüp görüşmediğine” dair bir soruyu da, “(Teması kuranın) Dışişleri Bakanı Clinton olup olmadığını söyleyemem, ancak Temsilciler Meclisi ile temas halindeyiz” şeklinde yanıtladı.
ABD Dışişleri Bakanlığından üst düzey bir yetkili de, Ermeni tasarısı konusunda tutarlı bir tutuma sahip olduklarını ve bu görüşlerini değiştirmediklerini söyledi.
Temsilciler Meclisi yetkilileriyle temaslarında, tasarının Meclis gündemine getirilip getirilmeyeceğine dair izlenimleriyle ilgili bilgi vermeyen yetkili, “Şunu çok net ifade etmek isterim ki, şu anda tasarının oylanması için gündeme alındığına dair bize ulaşmış bir bilgi yok. Kongre'nin çalışma süresi hala devam ediyor ve tabii ki Kongre ne yapmayı seçerse, onu yapabilir. Ancak tasarıya muhalefetimiz net” diye konuştu.
"ETKİN MÜDAHALE BEKLİYORUZ"
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, TBMM’de yaptığı konuşmada Başbakan Tayyip Erdoğan’ın dün ABD Başkanı Barack Obama’ya bir mektup gönderdiğini açıkladı.
Erdoğan, Başkan Obama’ya gönderdiği mektupta durumun ciddiyetine dikkat çekerek, Washington yönetiminden tasarının Meclis gündemine gelmesini önlemesini istedi. Aksi takdirde Türkiye-ABD ilişkilerinin geleceğinin olumsuz yönde etkileneceğini belirten Erdoğan, şu mesajları verdi: “Tasarının gündeme gelmesi ve kabul edilmesi, Türk-Amerikan ilişkilerinin geleceğinde tamiri zor olumsuz sonuçlara neden olur. Bunu görmenizi ve Kongre nezdinde etkin bir müdahale yapmanızı bekliyoruz. Herkes sorumluluk duygusu içinde hareket etmelidir. Tarihçileri ilgilendiren bir konunun sürekli gündeme getirilerek Türk-Amerikan ilişkilerini gölgeleyecek bir hale dönüştürülmesini son derece yanlış buluyoruz. ABD yönetiminin ve sağduyu sahibi Kongre üyelerinin müttefiklik duyguları içinde ağırlıklarını hissettireceklerine inancımız tamdır.”
BÜYÜKELÇİSİZ İLİŞKİ RİSKİ
Tasarının gündeme gelmemesi için Türkiye, Ankara’da Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, Washington’da da Büyükelçi Namık Tan üzerinden çifte markaj uygulamayı sürdürdü. Ankara’nın ABD’ye verdiği bir diğer önemli mesaj da “Olumsuz gelişme halinde Büyükelçi Tan’ı uzun süreli istişareler için geri çağırırız” oldu. Bu durumda iki ülke, tarihinde ilk kez karşılıklı ilişkilerini büyükelçisiz yürütmek zorunda kalacak. Büyükelçi James Jeffrey geçen temmuzda Ankara’dan Bağdat’a atandığı için beş aydan beri ABD’nin Ankara’da büyükelçisi bulunmuyor. Yönetimin Ankara’ya atamak isteği Frank Ricciardone’ye Kongre’nin Cumhuriyetçi üyeleri, “Aşırı derecede Türk hükümeti yanlısı olabilir” gerekçesiyle onay vermemişti.
Tasarıyı gündeme alma yetkisi, Meclis Başkanı Nancy Pelosi’ye ait. Pelosi’nin, Mart ayındaki komite oylamasında da etkili olduğu ve milletvekillerini tasarıya lehte oy kullanmaları için komite toplantısına gitmeye ikna ettiği iddia edilmişti.
TASARI NELER İÇERİYOR
435 üyeli Temsilciler Meclisi’nde şu anda tasarıya imza atan 148 milletvekili var. Çoğunluğu Demokrat. “Ermeni Soykırımı’nın ABD Resmi Kayıtlarında Teyidi” başlığını taşıyan ve Amerikan Başkanı’na çağrıda bulunan tasarının özeti ise şöyle:
1- Amerikan dış politikası; Ermeni Soykırımı ile ilgili resmi kayıtlara girmiş insan hakları, etnik arındırma ve soykırım konularını ve bu yönde adil bir karar almamanın yaratacağı sonuçları tam bir anlayış ve hassasiyetle yansıtmalı.
2- Ermeni Soykırımı’nı anmak için yayınlanan yıllık Başkanlık mesajında, 1.5 milyon Ermeni’nin sistematik ve kasıtlı olarak soykırıma tabii tutulduğu ve geçmişte bunun karşısında yer alan Amerika’nın şanlı tarihi hatırlatılmalı.
TASARININ YASALAŞMASI ZOR
ABD Başkanlarına 24 Nisan'ı "Ermeni Soykırımı Anma Günü" olarak anılması çağrısı yapan bu tasarının yasalaşması için hem Senato'da hem de Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmesi gerekiyor.
Bu nedenle de Pelosi tarafından gündeme alınsa ve oylamada kabul edilse bile bu, tasarının yasalaştığı anlamına gelmeyecek.
Şu anda Senato'da da benzer bir tasarı bulunuyor. Ancak Senato'daki tasarı henüz Dış İlişkiler Komitesi'nin gündemine alınmış değil.
Senato'da da önce komitede, sonra genel kurulda oylanması gerekiyor. Ancak Senato'nun komite gündemine dahil alınması olasılığı düşük görülüyor.
Ermeni lobisine yakınlığıyla bilinen Pelosi'nin bu hamlesi, tasarının yasalaşmasından çok iç siyasete dönük bir adım olarak yorumlanıyor. (HÜRRİYET)
