Haber Global'in aktardığı habere göre, Türkiye, iklim kriziyle mücadelede kritik bir eşikte. Geçtiğimiz hafta İstanbul'u etkisi altına alan kar yağışı, kısa süreli bir rahatlama sağlasa da, uzun vadeli tablo endişe verici. 2024 yılında Türkiye'de kaydedilen bin 257 aşırı hava olayı, ülkenin iklim değişikliğinden ne denli etkilendiğini gözler önüne seriyor. Bu rakam, son 64 yılın en yüksek ikinci değeri olarak kayıtlara geçti. Ayrıca, 2024 yılı, Türkiye'nin son 54 yıldaki en sıcak yılı olarak tarihe geçti. Bilim insanları, gerekli önlemler alınmadığı takdirde 2100 yılında Türkiye'nin büyük bir bölümünün çölleşeceği uyarısında bulunuyor.
AŞIRI HAVA OLAYLARINDA REKOR ARTIŞ
Küresel ısınmanın etkileriyle mücadele eden Türkiye, 2024 yılında bin 257 aşırı hava olayıyla karşı karşıya kaldı. Her 10 yılda ortalama 0.4 derece sıcaklık artışının gözlemlendiği ülkede, bu durum ekstrem hava olaylarında da ciddi bir artışa neden oluyor. Ekosfer Derneği'nin yayımladığı son rapor, Türkiye'yi bekleyen iklim felaketini bir kez daha vurguluyor.
2100'DE TÜRKİYE ÇÖLE DÖNÜŞECEK
Raporda, önlem alınmadığı takdirde sıcaklığa bağlı hastalık ve ölümlerin artacağı belirtiliyor. "Türkiye, Akdeniz Havzası'nda yer alması ve güneyindeki çöl kuşağının ısınması nedeniyle sıcak hava dalgaları açısından risk altında. Küresel sıcaklık artışı senaryolarına göre, 2100 yılında Türkiye'deki ortalama sıcaklık artışının batıda 4.5 derece, doğuda ise 6 dereceyi geçmesi mümkün" ifadelerine yer veriliyor.
SICAK HAVA DALGALARI CAN ALIYOR
İstanbul'da yaşanan sadece 3 sıcak hava dalgasında bin 342 kişinin hayatını kaybettiği vurgulanıyor. Raporda, "Megakent genelinde 75 yaş ve üstü kişiler, kalp-damar hastalığı olanlar ve kadınlar, sıcağa bağlı hastalık ve ölüm için daha riskli grupta yer alıyor. Erken uyarı sistemleri, Fransa'da 4 bin 400 fazladan ölümü engelledi. Türkiye'nin de kapsamlı Sıcak-Sağlık Eylem Planlarına ihtiyacı var" deniliyor.
SEL VE TAŞKINLARDA BÜYÜK ARTIŞ
Raporda dikkat çeken diğer önemli noktalar şöyle:
"İklim kriziyle birlikte sayısı ve şiddeti artan aşırı hava olayları 2024 yılında da hız kesmedi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, geçen yıl Türkiye'de bin 257 aşırı hava olayı görüldü. 2024 yılı, 1940'tan bu yana en çok aşırı hava olayı görülen ikinci yıl oldu. Aşırı hava olaylarının sayısı son dört yıldır 1000'in, son iki yıldır da 1200'ün üzerinde seyrediyor. 2024 yılında ortalama sıcaklık, 1991-2020 yılları ortalamasının 1,7 derece üzerine çıkarak 15,6 derece oldu. Geçtiğimiz yıl kış ve yaz mevsimleri de kayda geçen en sıcak kış ve yaz mevsimleri olmuştu."
ÇÖZÜM YENİLENEBİLİR ENERJİDE
Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Barış Eceçelik, iklim krizinin etkilerinin hem sıcaklık artışı hem de aşırı hava olaylarıyla hissedildiğini belirtirek şunları ekledi:
"Daha da önemlisi, bu olayların doğrudan can ve mal kaybına neden olduğuna üzülerek tanıklık ettik. İzmir'deki orman yangını yerleşim yerlerine ulaştı, Antalya'da sel nedeniyle alt geçitte mahsur kalan bir kişi hayatını kaybetti, Amasya'da yıldırım nedeniyle 76 koyun yaşamını yitirdi. İklim kriziyle şiddetini ve sıklığını artıran bu olaylar, altyapı yetersizliği ve önlem alınmaması nedeniyle daha can yakıcı olmaya başladı. Tek çare, enerjiyi daha akıllıca kullanıp tüketimi azaltmak ve aynı zamanda yenilenebilir enerji kullanımını artırmak."
UZMANLAR NE DİYOR?
Dursun Yıldız (Su Politikaları Derneği Başkanı):
"Ortaya çıkan veriler hepimizi endişelendirmeli. Sıcaklık artışındaki eğri, yakın gelecekte su kaynaklarının tükenmesine neden olabilir. Türkiye'yi adeta çöle çevirecek 2100 senaryosuna karşı, şimdiden su strateji planlarını hayata geçirmemiz gerekir. Türkiye, su fakiri ülke durumuna geliyor."
Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eski Müsteşarı):
"Sıcaklık değerlerindeki artış, beraberinde yüksek basınca bağlı kirliliğe yol açıyor. Önümüzdeki yaz dönemi ve yakın gelecekte İstanbul, Trakya, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinin tamamında kuraklığa bağlı çölleşme kaçınılmaz olacak."