Büyükşehirlerin aksine, Kahramanmaraş'ın eğitim ve sağlık alanındaki durumu düşüş eğilimi gösterdi. Özellikle 2023 verileri, ilin Beşeri Sermaye Endeksi'ndeki (BSE) gerilemeyi gözler önüne serdi. Bu durum, eğitim ve sağlık hizmetlerinde acil iyileştirme ihtiyacını ortaya koydu.
BEŞERİ SERMAYE ENDEKSİNDE KAHRAMANMARAŞ GERİLEDİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Dünya Bankası'nın belirlediği metodoloji ile ilk defa il bazında Beşeri Sermaye Endeksi (BSE) raporunu yayımladı. Bu endeks, bir çocuğun sağlık ve eğitim olanaklarına bağlı olarak 18 yaşına geldiğinde sahip olacağı potansiyel beceri düzeyini 0 ile 1 arasında değerlendirdi.
2023 yılı verileri, Türkiye'nin genel BSE değerini 0,690 olarak gösterdi. Bu oran, Avrupa Birliği'nin 0,730'luk ortalamasının altında kaldı. Ülke genelindeki bu dalgalanma, Kahramanmaraş'ı da etkiledi. Kahramanmaraş'ta 2021'de 0,738 olan BSE, 2023'te 0,690'a geriledi. Endeksin alt bileşenleri incelendiğinde, hayatta kalma oranındaki hafif düşüşe rağmen, eğitim alanındaki belirgin gerileme Kahramanmaraş'ın düşüşünde kritik rol oynadı.
EN DÜŞÜK İLLER ARASINA GİRDİ
2023 BSE raporuna göre, en yüksek değerlere sahip iller Çanakkale, Antalya, Erzincan, Eskişehir ve Rize olarak sıralanırken, en düşük değerlere sahip iller arasında Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Manisa ve Malatya yer aldı. Kahramanmaraş'taki endeks değerinin yüzde 0,048 oranında düşmesi, ilin eğitim ve sağlık sektörlerinde gelişim ihtiyacını net bir şekilde gösterdi.
TÜİK yetkilileri, il düzeyindeki bu endeksin, bölgeler arası farklılıkları belirlemek ve hedef odaklı politikalar geliştirmek için önemli bir araç olduğunu vurguladı. Yetkililer, özellikle eğitim yatırımlarının artırılması ve sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılmasıyla Kahramanmaraş'ın BSE değerinin gelecek yıllarda yükselme potansiyeli taşıdığını belirtti.
EĞİTİM VE SAĞLIK KRİTİK
Uzmanlar, Kahramanmaraş gibi gerileme yaşayan illerin eğitim ve sağlık politikalarını güçlendirmesi gerektiğini ifade etti. Bu tür stratejik hamleler, beşeri sermayeyi artırarak ekonomik ve sosyal kalkınmayı destekleyecek. Endeks verileri, Kahramanmaraş'ın hem ulusal hem de bölgesel çapta öncelik vermesi gereken alanları belirledi.