22 Temmuz seçimlerine sayılı günler kala sandıktan nasıl bir siyasi tablo çıkacağı merakla beklenirken, gerek anketler gerekse yapılan siyasi değerlendirmeler, Türkiye'nin yeniden koalisyonla yönetildiği günlere döneceğine işaret ediyor.
Seçim meydanlarında hemen her parti seçmenden “tek başına iktidar” olmak için oy istese de, siyasette 22 Temmuz sonrası için koalisyon hesapları yapılıyor. Kamuoyu araştırmaları, 22 Temmuz seçimlerinde Meclis'e en az 3 partinin gireceğini, seçimlere bağımsızlarla giren DTP'nin ise 20-30 arasında milletvekili ile TBMM'de temsil edileceğini ortaya koyuyor. Meclis aritmetiğinin koalisyonu zorunlu kılacağına dikkat çekilirken, koalisyona en yakın partiler olarak CHP-MHP olarak gösteriliyor.
Ancak gerek Başbakan Erdoğan'ın gerekse CHP lideri Deniz Baykal'ın seçim sonrasına ilişkin “temkinli” tavrı, 22 Temmuz sonrasında oluşacak siyasi tabloda, AKP-CHP koalisyonunun da gündeme gelebileceğini gösteriyor. MHP'nin koalisyon konusunda “asla” dediği partileri AKP ve DTP oluştururken, 22 Temmuz'da yüzde 10 barajını aşarak Meclis'e girme hesapları yapan Genç Parti de, MHP gibi AKP ve DTP'yle koalisyona sıcak bakmıyor. Seçimlere bağımsız milletvekilleri ile giren DTP ise Başbakan'ın “DTP ile koalisyona yeşil ışık yakması”nın ardından bu yönde olumlu sinyaller vermişti.
KOALİSYON SENARYOLARI
Sandıktan çıkacak sonuçlara ilişkin değerlendirmeler, 22 Temmuz sonrası için koalisyon senaryolarının hız kazanmasına yol açtı. Kulislerde, AKP'nin seçimlerden birinci parti olarak çıksa bile 3 Kasım seçimlerinin aksine bu kez tek başına iktidar çoğunluğunu yakalayamayacağı yorumları yapılıyor. Kulislerde ayrıca, 22 Temmuz sonrası oluşacak Meclis aritmetiğinin hem cumhurbaşkanlığı seçimi ve anayasa değişikliği için uzlaşmayı hem de koalisyonu zorunlu kılacağı dile getiriliyor. Bütün partiler seçim meydanlarında “tek başına iktidar” olmak için oy istese de, siyasi değerlendirmeler, 23. dönem Meclisi'nin en az 3 partili olacağı, DTP'nin de 20 ila 30 milletvekiliyle TBMM'de temsil edileceğine işaret ediyor. Bu durumun ise yeni Meclis'in 4 partiden oluşmasına yol açacağı kaydediliyor.
EN YÜKSEK OLASILIK CHP-MHP
Kulislerde 4 partili bir Meclis aritmetiğinde, AKP'nin bile tek başına iktidar olasılığının “zayıf” olduğuna dikkat çekiliyor. Bunun ancak CHP'nin yüzde 20'lerde, Meclis'e girmesi olasılığı yüksek olan MHP'nin de yüzde 10-12 oranında oy almasıyla mümkün olabileceği belirtiliyor. CHP'nin yüzde 25'in MHP'nin de yüzde 15'in üzerinde oy alması durumunda ise AKP'nin hükümet kurmak için gerekli olan 276 sayısını bulamayacağı değerlendirmeleri yapılıyor. Bu yöndeki hesaplar koalisyon olasılığını güçlendirirken, koalisyona en yakın partiler olarak da, seçim öncesi CHP-MHP gösteriliyor. Her iki partiden henüz bu konuda net açıklamalar gelmese de, bu konudaki senaryolar daha önce Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül tarafından dile getirilmişti. Gül, “CHP-MHP koalisyonu istendiğini ve bu yönde çabalar olduğunu” söylemişti.
ERDOĞAN VE BAYKAL TEMKİNLİ
Kulislerde CHP-MHP olasılığının dışında AKP-CHP koalisyonunun da gündeme gelebileceği kaydediliyor. Bunun işareti olarak da gerek Başbakan Erdoğan gerekse CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın yaptıkları açıklamalarda verdikleri “temkinli” yanıtlar gösteriliyor. Başbakan Erdoğan katıldığı yayınlarda, bu yöndeki sorulara “Bunları konuşmak için çok erken, tabloyu gördükten sonra değerlendirmeyi ona göre yaparız” yanıtını vermişti. Kulislerde, AKP'nin tek başına iktidar şansını yakalayamadığı takdirde ilk teklifi CHP'ye götürmek durumunda kalacağı konuşulurken, CHP'nin de koalisyon konusunda temkinli davrandığına dikkat çekiliyor.
Baykal'ın katıldığı programlarda “AKP ile koalisyona sıcak mısınız” şeklindeki sorulara verdiği ”Seçim sonucunu görmeden, parlamentoyla ilgili kesin angajmana girmem. Vatandaşın nasıl bir iktidar formülü ortaya çıkaracağı konusunda peşin hükümde bulunmam. AKP'ye oy verecek vatandaşlarımın kararını baştan dışlamış olmayı demokrasi dışı saydığım için taahhüt içine girmem. Ama AK Parti yönetimde olmamalı” şeklindeki sözleri de koalisyonun gündeme gelebileceğinin işareti sayılıyor.
“ASLA” DİYENLER
22 Temmuz seçimlerinde yüzde 10 barajını aşarak Meclis'e girmesi beklenen MHP ise AKP ve DTP'nin dışındaki partilerle koalisyona sıcak bakıyor. MHP gibi yüzde 10 barajını aşma planları yapan Genç Parti de, olası koalisyon hesapları içerisinde yerini “AKP ve DTP dışındaki partilerle koalisyon yaparız” diyerek ortaya koyuyor.
