Sosyal medya platformlarında hızla yayılan yapay zeka tabanlı görsel oluşturma akımları, kullanıcıların kişisel verilerinin potansiyel kötüye kullanımına zemin hazırlıyor. Son zamanlarda popülerlik kazanan "Ghibli akımı" ve "3 boyutlu aksiyon figürü tasarımı" gibi trendler, kullanıcıların yüz fotoğraflarını ve kişisel bilgilerini yapay zeka algoritmalarına yüklemesini gerektirildiği kaydedildi.
BİYOMETRİK VERİLER VE KİŞİSEL BİLGİLER RİSK ALTINDA
Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Prof. Dr. Adile Aşkım Kurt, yapay zeka uygulamalarının ve internet sitelerinin, kullanıcılardan elde ettiği verileri depolayabildiğine dikkat çekiyor. Kurt, görsellere eklenen notların, sosyal mühendislik saldırıları için önemli bir kaynak oluşturabileceğini belirtiyor. Özellikle "kimlik avı" (phishing) saldırılarında, bu notlar aracılığıyla kişisel verilere ulaşmanın kolaylaştığını ifade ediyor.
Kurt, ayrıca yapay zeka araçlarının, yüklenen fotoğrafları kendi sunucularında sakladığını ve bu durumun, Avrupa Birliği'nde "Genel Veri Koruma Yönetmeliği" ihlali olarak kabul edilebileceğini, Türkiye'de ise "Kişisel Verilerin Korunması Kanunu" kapsamında açık rıza gerektirebileceğini vurguluyor. Gerçek Ghibli sanatçılarının yıllar süren emeğiyle ortaya çıkan sanat tarzının, birkaç kelimeyle taklit edilmesinin de "emeğe saygı" tartışmalarını alevlendirdiğini belirtiyor.
SODİGEM Müdür Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Serap Uğur ise paylaşılan görsellerde kullanılan fotoğrafların ve metinlerin, beraberinde getirdiği risklere dikkat çekti. Farklı açılardan yüz görüntüleri, ses kayıtları ve yaşam alanı verileri ele geçirildiğinde, dijital kimliğin taklit edilebileceğini söyledi.
ÜÇÜNCÜ TARAFLAR VERİLERİ SAKLAYABİLİR
Uğur, yapay zeka uygulamalarına veya internet sitelerine yüz fotoğraflarını yükleyen kişilerin, biyometrik bilgilerini de paylaştığını belirtiyor. Yazım tarzı, kullanılan noktalama işaretleri ve emojiler gibi verilerin toplanarak, kullanıcının profilinin oluşturulabildiğini ifade etti. Sisteme alınan bu verilerin, üçüncü taraf platformlarca saklanabileceğini, taklit edilebileceğini, analiz edilebileceğini ve farklı amaçlarla kullanılabileceğini belirtti.
Uğur, bu tür akımlara katılmak için kullanılan platformların, kullanıcı davranışlarını izleyerek hedefli reklamcılık veya veri madenciliği amacıyla profil oluşturabildiğini de ekliyor. Hatta bazı platformların, yüklenen fotoğrafları "eğitim verisi" olarak kullanma hakkını sözleşmelerine gizlice ekleyebildiğini ifade etti.