Türkiye Gazetesi'nden aktardığı habere göre, trafik güvenliğini artırmak amacıyla yapılan düzenlemeler gündem olurken IQ 79 altı olan ehliyet alamayacak mı iddiası merak ediliyor.
IQ DÜZEYİ 79 ALTI OLAN EHLİYET ALAMAYACAK MI?
Sosyal medyada yeni düzenleme ile IQ seviyesi 79'un altında olan bireylerin sürücü belgesi alamayacağı iddia edildi. Uygulamanın trafik güvenliğini artırmak ve riskleri azaltmak amacıyla uygulanacağı ifade ediliyor.
IQ testi zorunluluğu, sürücü adaylarının zihinsel kapasitelerini değerlendirmek için yetkili sağlık kuruluşlarında yapılacak. Bu testler, özellikle dikkat, tepki hızı ve karar verme yeteneklerini ölçmeyi hedefliyor.
Demans, zihinsel gerilik veya duygusal dengesizlik gibi durumlar da ehliyet alımında engel teşkil edecek. Böylece sürüş güvenliğini riske atabilecek bilişsel bozuklukların önüne geçmeyi amaçlıyor. Ancak uygulamanın nasıl hayata geçirileceği ve hangi testlerin kullanılacağı henüz tartışma konusu. İddialara ilişkin resmi bir açıklama olmadığı için böyle bir uygulamanın olup olmayacağı bilinmiyor. Resmi kaynaklar tarafından doğrulanmadı.
EHLİYET İÇİN ZEKA KAÇ OLMALI?
İddialara göre, ehliyet almak isteyenlerin IQ seviyesinin en az 79 olması gerekecek. Bu seviyenin altında olanlar, bilişsel yetersizlik nedeniyle sürücü belgesi alamayacak.
Bu sınır, Dünya Sağlık Örgütü'nün zihinsel gerilik sınıflandırmasında "hafif zihinsel yetersizlik" eşiği (IQ 50-79) ile örtüşüyor. Ancak, bazı kullanıcılar bu kriterin pratikte nasıl uygulanacağının belirsiz olduğunu belirtiliyor.
"Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları İle Muayenelere Dair Yönetmelik" mevzuatında yer alan Ruh ve sinir hastalıkları muayenesine ilişkin esaslarda sürücü belgesi verilemeyecek durumlarda IQ düzeyine ilişkin ifadeler şu şekilde:
(1) Ruh sağlığı hastalıklarından; ister doğumsal isterse hastalığa, travma veya beyin sinir ameliyatına bağlı oluşmuş ağır akıl hastalığı olanlar, zeka geriliği olanlar, demans (bunama) ve/veya yaşlılığa bağlı davranış bozukluğu olanlar, muhakeme, davranış ve uyumu belirgin ölçüde bozacak düzeyde kişilik bozukluğu, dürtü kontrol bozukluğu ve ağır davranış bozukluğu olanlar ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilir. Buna göre.
a) Sürücü belgesi verilemeyecek durumlar şunlardır;
1) Zeka geriliği (IQ düzeyi 79 ve altı),
2) Bunama,
3) Dikkat bilinci, duygu ve heyecanı düşünceyi bozan sürekli bir hastalığın ya da ilaç kullanımının olması,
4) Alkol bağımlılığı olanlar veya alkollü araç kullanmaktan vazgeçmeyenler,
5) Uyuşturucu veya uyarıcı maddelere bağımlı olanlar veya bağımlı olmasa da düzenli olarak kullananlar.
