Kahramanmaraş'ta Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden faydalanmak isteyenler arasında mağduriyet yaşanıyor. Çünkü birçok sigortalının prim günleri, doğum, işe ara veya çeşitli nedenlerle eksik kalıyor. Özellikle kadın sigortalılar, doğum ve iş hayatına verilen ara nedeniyle prim günlerini tamamlamakta zorlanıyor. Uzmanlar, prim gününü tamamlayamayanların EYT kapsamına girse bile fiilen erken emekli olamadığını belirterek, Kahramanmaraş'ta çalışanları uyardı.
Uzmanlar, özellikle kadın sigortalılar için prim gün sayısındaki eksikliğin EYT’den yararlanmanın önünde en büyük engel olduğunu belirtiyor. Örnek olarak, 1979 doğumlu, sigorta girişi Ocak 1999’da yapılan ve toplam prim günü 1500 gün olan bir kadın sigortalının emekli olabilmesi için 4475 gün eksiği bulunuyor. Doğum borçlanması veya yurt dışı borçlanması gibi hakları yoksa, bu açığı yalnızca çalışarak veya isteğe bağlı prim ödeyerek kapatması gerekiyor. Hesaplamalara göre 4475 günün tamamlanması yaklaşık 12 yıl 5 ay sürüyor ve bu da kişinin 58 yaşını geçerek emekli olmasına neden oluyor. Uzmanlar, kişi EYT kapsamında olsa da fiilen bu haktan yararlanamıyor, çünkü gerekli prim gününü doldurması yaş haddini aşmasına yol açıyor.
3600 GÜNLE NASIL EMEKLİ OLUNUR?
3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 58 yaşında emekli olabiliyor. Uzmanlar, isteğe bağlı prim ödemelerinin sadece Bağkur için geçerli olduğunu hatırlatıyor. Sigortalı çalışması mümkün olmayan ve eksik primini yalnızca isteğe bağlı ödeyerek tamamlamak isteyen kadınlar, 56 yaşında ve 5400 günle; erkekler ise 58 yaşında ve 5400 günle Bağkur’dan emekli olabiliyor.
SON 2520 GÜN KURALI
Emeklilik hesabında son 2520 gün kuralı büyük önem taşıyor. En az 1261 gün SSK’lı çalışması olanlar, emekliliğini SSK üzerinden gerçekleştirebiliyor.
BAĞKUR'DA 9000 BİN GÜN ŞARTI DÜŞECEK Mİ?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Bağkur’lular için önemli bir düzenleme hazırlığında. 2028 yılına kadar en geç yapılacak düzenlemeyle Bağkur’da emeklilik için aranan 9000 gün şartının 7200 güne düşürülmesi planlanıyor. Detaylar önümüzdeki günlerde netleşecek.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA MALİYETİ
İsteğe bağlı sigorta primleri, brüt asgari ücretin %32’si üzerinden hesaplanıyor. 2025 itibarıyla aylık ödeme tutarı yaklaşık 8.321,76 TL. Çalışmayan kişiler, bu ödemelerle eksik günlerini tamamlayabiliyor.
BORÇLANMA HAKKI HANGİ ŞARTLARDA GEÇERLİ?
Uzmanlar, Kahramanmaraş'taki kadın sigortalıların bazı haklar sayesinde prim gün sayılarını hızla artırabileceğini belirtiyor:
Doğum borçlanması (en fazla 3 doğum için 2160 gün)
Yurt dışı borçlanması (3201 sayılı yasa)
Usta öğreticilik, doktora, askerlik gibi süreler (5510 sayılı Kanun’un 41. maddesi)
EYT düzenlemesi, sigorta giriş tarihi eski olan yüzbinlerce kişiye erken emeklilik kapısı açsa da, prim gün sayısı eksik olan sigortalılar için fiilen avantaj sağlamıyor. Özellikle kadın sigortalılar, doğum ve iş gücüne ara verme nedenleriyle prim günlerini tamamlamakta daha fazla zorluk yaşıyor.
