AMERİKA Birleşik Devletleri'nde Mayıs ayında iş arayışında olup da istihdam bulamayan bireylerin sayısı 7,24 milyona tırmanarak, pandemi dönemi dışarıda bırakıldığında 2017'den bu yana kaydedilen en yüksek düzeye ulaştı. Yalnızca birkaç yıl önce 5,75 milyon ile son 23 yılın en düşük seviyesinde seyreden bu gösterge, mevcut ekonomik tabloya ilişkin ciddi endişeleri beraberinde getiriyor.
Bu dikkat çekici yükseliş, yüzeysel bakıldığında güçlü duran ABD iş gücü piyasasının derinlerinde yatan kırılganlıkları su yüzüne çıkarıyor. 2021'deki pandemi sonrası toparlanma sürecinde ulaşılan seviyelere yeniden yaklaşılması, ekonomik dalgalanmaların istihdam üzerindeki etkilerini açıkça ortaya koyuyor.
İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 4,2'YE ÇIKTI, EKONOMİSTLER UYARIYOR
Genel işsizlik oranı hala görece düşük bir seviyede, yüzde 4,2 olarak ölçüldü. Ancak bu oran, birkaç yıl önceki yüzde 3,4'lük yarım yüzyılın en düşük seviyesine kıyasla neredeyse bir puan daha yüksek. Bu durum, işsizlik oranındaki artışın ciddiyetini gözler önüne seriyor.
BMO Capital Markets Başekonomisti Scott Anderson, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, "İşgücü piyasasının dirençli olduğuna dair algıda artık belirgin çatlaklar oluşmaya başladı" yorumunu yaptı.
İstihdam bulmanın zorlaşması yalnızca işsizlik verileriyle sınırlı kalmıyor. İşsizlik maaşı alanların sayısı da son dört yılın zirvesine tırmandı. Ayrıca, işsizlik yardımı alan kişilerin bu ödenekleri kullanma süreleri de uzamış durumda.
Navy Federal Credit Union Başekonomisti Heather Long, Mayıs ayı istihdam raporunun ardından yaptığı açıklamada, “Yakın vadede bir resesyon görünmüyor, ancak bu yaz tam zamanlı iş arayanlar için zorlu bir dönem olacak” ifadelerini kullandı.
TİCARET SAVAŞLARI İSTİHDAMI FRENLİYOR: ŞİRKETLER TEMKİNLİ
İş dünyası, yeni çalışan alımı konusunda oldukça temkinli bir duruş sergiliyor. Eski Başkan Donald Trump tarafından başlatılan ve halen devam eden ticaret savaşları, satışları tehdit etmesi ve ekonomik istikrarı belirsizleştirmesi nedeniyle işverenleri yeni istihdam yaratma konusunda geri adım atmaya itiyor.
Mart-Mayıs ayları arasında yaratılan yeni iş sayısı 135 bine kadar geriledi. Bu rakam, yalnızca Ocak ayında 232 bin düzeyindeydi. Bu keskin düşüş, işe alım faaliyetlerindeki yavaşlamanın somut bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
Trump yönetimi, yeni açıklanan gümrük tarifelerinin bir kısmını görüşmeler için askıya alsa da, henüz somut bir ticaret anlaşması sağlanabilmiş değil. Şirketler de bu belirsizlik giderilene kadar işe alımlarda frene basmayı tercih ediyor.
Tüm bu veriler, ABD ekonomisinde görünen direncin altında yatan hassas dengelere işaret ediyor. Yaz ayları boyunca hem çalışanlar hem de işverenler açısından zorlu bir sürecin yaşanması bekleniyor. Ekonomik belirsizlikler ve küresel ticaret gerilimleri, iş gücü piyasasında dengeyi bozabilecek en büyük risk faktörleri olarak öne çıkıyor.
