Ciltte kahverengi veya kırmızı lekeler, benlerde büyüme ve renk değişimi gibi belirtilere yol açan cilt kanseri, ne yazık ki oldukça yaygın bir hastalık. Neyse ki, bilim insanları bu hastalığa karşı umut vadeden bir gelişmeye imza attılar: mRNA-4157 aşısı.
Ultraviyole Işık Tetik Noktası
Cilt kanseri, güneş ışınlarından gelen ultraviyole ışınlara maruz kalma sonucu deri hücrelerinde oluşan DNA hataları nedeniyle ortaya çıkıyor.
Bunun dışında solaryum kullanımı, aşırı X-ışını maruziyeti ve bazı kimyasallar da cilt kanserine yol açabiliyor.
3 Farklı Tür, Farklı Riskler
Hastalık, açık tenli, çilli veya kızıl saçlı kişilerde daha sık görülüyor ve 3 ana türü var:
1. Bazal Hücreli Kanser: Ciltte en üst katmanda bulunan bazal hücrelerde gelişen bu tür, güneş gören bölgelerde daha yaygın. Belirtileri arasında parlak kabarıklıklar, açık yaralar ve kırmızı lekeler yer alıyor.
2. Skuamöz Hücreli Kanser: Cildin dış ve orta katmanlarında bulunan skuamöz hücrelerde gelişen bu tür, solaryum ve güneş ışınlarına maruz kalma ile ilişkili. Boyun, saç derisi ve ellerde daha sık görülüyor. Belirtileri, güneşle temas etmeyen bölgelerde de görülebiliyor ve lenf bezlerine ve iç organlara yayılabiliyor.
3. Melanom: Görülme oranı az olsa da cilt kanserleri arasında en tehlikeli olanı. Cilt rengini veren melanosit hücrelerinin kötü huylu çoğalmasıyla oluşuyor. Erken teşhis edilemezse diğer organlara yayılıyor. Genellikle siyah veya kahverengi lekeler şeklinde, ancak pembe veya mavi lekeler şeklinde de olabiliyor.
Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler:
- Vücutta tekrarlayan ve iyileşmeyen yaralar
- Ciltte kahverengi, kırmızı, mavi, küçük veya kabarık renkte lezyonlar
- Kanamalı ve kabuklu lezyonlar
- Benlerin sayısında ve boyutunda artışlar
- Benlerin kenarları düzensiz, asimetrik, girintili çıkıntılı ise
- Kırmızı veya renksiz yumrular
Erken Teşhis Hayati Önem Taşıyor!
Cilt kanserinde erken teşhis hayati önem taşıyor. Bu nedenle düzenli cilt kontrolleri yaptırmak ve herhangi bir şüpheli belirtiyi doktora bildirmek gerekiyor.
Tanı ve Tedavi:
Tanıda dermoskopi yöntemi kullanılıyor. Bu yöntemle benler 10-20 kat büyütülerek incelenebiliyor. Gerektiğinde deri biyopsisi de yapılıyor.
Tedavi ise kanserin türüne, büyüme evresine ve bulunduğu bölgeye göre değişiyor. Cerrahi, kürretaj ve elektrokoter, kriyoterapi, fotodinamik terapi gibi yöntemler tercih edilebiliyor. Kanser hücresi cerrahi olarak çıkarılamayacak kadar genişlemişse radyoterapi ve kemoterapi gibi diğer yöntemlere başvuruluyor.
mRNA-4157 Aşı: Bir Umut Işığı
Moderna tarafından geliştirilen mRNA-4157 aşısı, cilt kanseri tedavisinde umut vadeden bir gelişme. Aşı, kişiye özel olarak tümörden alınan bir örnekten hazırlanıyor. Kanserli hücrelerin salgıladığı neoantijenler ile donatılan aşı, bağışıklık sistemini kanserli dokulara saldırmak için harekete geçiriyor. Ardından yapılan immünoterapi tedavisi ile etki güçlendiriliyor.
