Oto lastikleri aracın en önemli parçalarından biridir. Oto lastikleri güvenli sürüş sağlamak için önemlidir. Oto lastikleri kauçuk ve çelik tellerin özel alaşımları ile zor şartlara dayanabilecek şekilde üretilirler. Oto lastikleri sırt, yanak, omuz ve topuk bölümlerinden oluşur. Lastiğin yere temas eden bölümüne sırt, sırt ile yanağı birleştiren bölüme omuz ismi verilir.
Otomobil ve hafif ticari araçlarda lastik derinliği 1,6 mm altında olması durumunda can ve mal güvenliği açısından tehlike oluşturur. Bu gibi durumlarda lastiğin, aracın cinsine ve özelliğine göre yenisi ile değiştirilmesi gerekir.
Lastikler kışlık ve yazlık olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Yaz lastikleri performansı arttırmak için, daha sert yapıda ve olukları sürtünmeyi en aza indirecek şekilde üretilmişlerdir. Kış lastikleri daha yumuşak yapıda ve oluklar yağmur ve kar birikintilerini çevreye dağıtacak şekilde, özel desenli ve derin oluklu olarak üretilirler. Kış lastiğinin ticari araçlarda kış aylarında kullanılması yasal zorunluluktur. Can ve mal güvenliği açısından hususi araçlarında mevsimine göre lastik kullanması önerilir.
Yaz aylarında kış lastiği kullanılması durumunda, aracın yakıt tüketimi artış gösterir, lastiklerin ömrü kısalır, performans kaybı yaşanır. Oto lastikleri aracın marka ve modeline göre seçilmelidir. Lastik değişimlerinde aynı desene, aynı özelliklere sahip, aynı marka ve model lastiklerin kullanılması gerekir.
Kış lastikleri sadece karlı havalarda kullanılmaz. Havaların soğuması ile birlikte yaz lastikleri sertleşerek, yere tutunma özelliğini kaybeder. Bu durum fren mesafesini ve güvenli sürüşü etkiler. Bu nedenle her ne kadar zeminde kar olmasa da, kış şartlarında kış lastiği kullanılmalıdır. Kış lastiği soğuk havalarda yumuşak kauçuk özelliği sayesinde, zemine istenen düzeyde tutunarak arzu edilen performansı sağlar.
Lastik Çeşitleri Nelerdir?
Araç lastikler, kullanım koşullarına, kullanım amacına ve aracın özelliklerine çeşitliliğe sahiptir.
Araç lastikleri;
- Kış lastiği,
- Yaz lastiği,
- 4 Mevsim lastik,
- Run-flat lastik,
- 4x4 lastik,
Gibi çeşitlere ayrılır. Aracın özelliklerine, kullanım koşullarına ve araç üreticisinin tavsiyelerine göre uygun lastiklerin seçilmesi, güvenli sürüş sağlar. Kış lastiği ve yaz lastiği genel kullanım amacına yönelik üretilen lastiklerdir. Run-flat lastik ve 4x4 lastik özel amaçlı üretilmiş lastikler arasında yer alır.
Lastik Alırken Dikkat Edilecek Noktalar
Araçlara lastik alırken, aracın çalışma koşulları, yük kapasitesi gibi özellikler göz önünde bulundurulmalı, aracın özelliğine göre lastik seçimi yapılmalıdır. Lastikler aynı ebatlara sahip olsalar da, farklı özelliklere sahip olabilirler. Ticari araçlar için, C sınıfı ve çelik tel oranına göre tercih yapılmalıdır.
Lastiklerin kauçuk yapıları zamanla özelliğini kaybeder. Bu nedenle lastik seçiminde lastiklerin dış yanaklarında bulunan üretim tarihinin göz önünde bulundurulması, mümkün olduğu kadar yeni tarihli lastiklerin tercih edilmesi gerekir. Lastik alırken mutlaka çift olarak ve benzer özellikte olan lastiklerin alınması gerekir. Farklı özellikteki lastikler can ve mal güvenliği açısından tehlike oluşturur.
Lastik Ölçüleri Neyi İfade Eder?
Lastiklerin yan kısımlarında birtakım harfler, rakamlar, semboller bulunur. 195 65 15 yazı ibaresi bulunan lastik, 195 milimetrik cinsinden lastiğin taban genişliğini, 65 sayısı lastiğin yanak genişliğini, 15 sayısı inç cinsinden lastiğin iç çapını gösterir. Bazı durumlarda ölçülerle birlikte R harfi yer alır. Bu durum lastiğin radyan yani telli olduğunu gösterir. Ayrıca lastikler üzerinde mevsimsel sembollerde görülür. Kar simgesi görülen lastikler kış lastiği olarak isimlendirilir.
Lastik Ne Zaman Değişmeli?
Lastikler yaz ve kış koşullarına göre değişebilir. Ayrıca ömrünü tamamlayan lastiklerinde değişmesi gerekir. Bu gibi durumlar genellikle 1,6 mm oluk derinliğinden az durumlarda gerçekleştir. Araç lastikleri üretiminde genellikle 7 mm oluk derinliği ile üretilir. Yeterli oluk derinliğine sahip olsa bile, lastiğin zamanla özelliğini yitirmesi, tel kırması, aşırı yükte uzun süre çalışması gibi durumlarda da lastikler değiştirilmelidir.
Bu gibi durumlarda aracın durmasında, kalkışında performans sorunları görülür. Normal kullanım şartlarında otomobil ve hafif ticari araç lastikleri 5 yıl kullanılabilir. Lastik hava basınçlarının belirli periyotlarla kontrol edilerek, hava basıncının istenen düzeyde korunması, balans ayarlarının yaptırılması, rot ayarının ihtiyaç duyulması durumunda yaptırılması gerekir. 195 65 15 yaz lastiği kış lastiği ile değiştirilecekse, 195 65 15 kış lastiği ile değişim sağlanmalıdır.
Ticari araçlar için kış lastikleri, 1 Kasım 2022 ile 1 Nisan 2023 tarihleri arasında takılması yasal zorunluluktur. Lastik değişimine ihtiyaç duyan araç sahipleri, lastikborsasi.com web sitesinin ziyaret ederek, lastik tercihinde ücretsiz uzman görüşünden ve fiyat avantajlarından faydalanabilirler. Web sitesinden lastik tercihi yapan araç sahipleri, lastiklerini ücretsiz olarak değiştirme imkanına sahiptirler.
