Tüketici Haklarını Gasp Eden İşletmeler: Hukuksuz Uygulamalar
Bazı işletmeler, hukuki dayanağı olmaksızın tüketicilere iade ve değişim hakkı tanımıyor. Hem online satış yapan işletmeler hem de fiziki mağazalar, 14 gün içinde yapılan iadeleri kabul etmek zorunda. İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi Avukat Özlem Şen, tüketicilere bu konuda önemli hatırlatmalarda bulundu. İkinci el ürün satışı yapılan internet sitelerinde de tüketicilerin iade hakkı bulunduğunu belirtti.
İade ve Değişim Hakkının Hukuki Temeli
Bazı işletmelerin "İade yoktur" veya "Değişim yoktur" ibarelerini kullanarak tüketicileri zor durumda bıraktığını söyleyen Şen, bu ifadelerin hukuki bir dayanağı olmadığını vurguladı. Tüketici haklarına göre, istisnalar hariç, hem online alışveriş sitelerinde hem de fiziki mağazalarda, hatta sosyal medya üzerinden satış yapan işletmelerde dahi iade ve değişim hakkı tüketiciye tanınmak zorundadır.
Hizmetlerde de Cayma Hakkı Var
Avukat Özlem Şen, Ticaret Sicili Gazetesi’nde kayıtlı firmaların, hem ürünlerde hem de hizmetlerde değişim ve iade yapmak zorunda olduğunu belirtti. Özellikle online olarak satın alınan kurs ve ders gibi hizmetlerde de tüketicilerin cayma hakkını kullanabileceğini ifade eden Şen, "Tüketici, hizmet sözleşmesi kurulduğu andan itibaren 14 gün içinde cayma hakkını kullanabilir," dedi.
Tüketici Hakları Hakem Heyeti’ne Başvuru Süreci
Satıcıların iade ve değişim taleplerini kabul etmediği durumlarda tüketicilerin başvurabileceği yolları da anlatan Şen, "Alışverişin tutarı 104 bin liranın altındaysa Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulmalıdır. e-Devlet üzerinden başvuru yapılabilir," dedi. Eğer alışveriş tutarı 104 bin liranın üzerindeyse, Tüketici Mahkemesi’ne başvurulması gerektiğini belirtti.
Para İadesi Yapılmayan Durumlarda Suç Duyurusu
Özlem Şen, ürünün geri gönderilmesine rağmen para iadesi yapılmadığı durumlarda, tüketicilerin satıcı hakkında suç duyurusunda bulunabileceğini ifade etti. Özellikle Instagram ve Facebook gibi platformlardan yapılan alışverişlerde, tüketicilerin farklı ürünlerle karşılaştığını belirten Şen, bu durumun nitelikli dolandırıcılık kapsamında değerlendirilebileceğini ve Türk Ceza Kanunu’nun 158’inci Maddesi’ne göre 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörüldüğünü hatırlattı.
İkinci El Satışlarda da Cayma Hakkı Geçerli
İkinci el ürün satışında da iade sürecinin geçerli olduğunu belirten Şen, bu süreçte tüketicilerin haklarını korumaları gerektiğini vurguladı. "Online ikinci el satış firmalarında ‘İade kabul edilmemektedir’ veya ‘Değişim yapmayacağım’ gibi ifadeler hukuken geçersizdir," dedi.
Bu bilgilendirmeler, tüketicilerin haklarını koruma noktasında büyük önem taşıyor. Tüketicilerin, karşılaştıkları olumsuz durumlarda yasal haklarını bilmesi ve bu hakları savunması, mağduriyetlerin önüne geçecektir.
