Bilim insanları, Afrika kıtasının yavaş yavaş iki parçaya ayrıldığını ve bu sürecin sonunda yepyeni bir okyanusun doğabileceğini ifade ediyor. Daha önce, Doğu Afrika'da fark edilen 56 kilometrelik devasa yarık, kıtanın bölünme sürecinin bir parçası olarak değerlendirilmişti. Şimdi ise benzer bir olay, Türkiye'nin güneyinde yaşanıyor olabilir.
Türkiye, Avrasya, Afrika, Arabistan ve Anadolu levhalarının birleştiği benzersiz bir noktada konumlanıyor. Bu özel konum, ülkeyi hem büyük deprem tehlikeleriyle karşı karşıya bırakıyor hem de volkanik patlamalar ve levha hareketleri nedeniyle sürekli jeolojik değişimlere açık hale getiriyor.
En son yapılan detaylı araştırmalar, Türkiye'nin güneydoğusundan başlayıp İran'ın kuzeybatısına kadar uzanan devasa bir yarık bulunduğunu ortaya koyuyor. Göttingen Üniversitesi'nden uluslararası bir araştırma ekibi, bu kırılmanın tam 30 milyon yıl önce başladığını ve zamanla büyüyerek önemli jeolojik değişimlere yol açabileceğini belirtiyor.
Bilim insanları, Afrika Levhası'nın yavaş yavaş ikiye bölündüğünü ve bu süreç sonunda yeni bir okyanusun oluşabileceğini vurguluyor. Daha önce, Doğu Afrika Yarığı olarak bilinen 56 kilometrelik fay hattı, kıtanın bölünme sürecinin bir işareti olarak görülmüştü.
Şimdi ise benzer bir süreç, Türkiye'nin güneyinde yaşanıyor olabilir. İran'a kadar uzanan bu yeni keşfedilen yarık, zamanla genişleyerek bölgenin deniz seviyesini ve kıyı şeridini baştan aşağı değiştirebilir. Uzmanlara göre, Akdeniz'in küçülmesi ve yeni yarığın büyümesi, Türkiye'nin güneyinde bambaşka bir coğrafi yapıyı ortaya çıkarabilir.
DEPREMLER VE VOLKANİK PATLAMALAR: TÜRKİYE'NİN JEOLOJİK DÖNÜŞÜMÜ
Etiyopya'daki Afar Çölü'nde 2005 yılında yaşanan devasa bir yanardağ patlaması, bölgenin tektonik hareketlerle nasıl şekillendiğini gözler önüne seren en çarpıcı örneklerden biri. Patlama sonrasında, Dabbahu Yanardağı'ndan yükselen lavlar, bölgedeki çatlakları genişletti ve kıtasal ayrılmayı hızlandırdı.
Türkiye'nin de benzer bir jeolojik süreçten geçtiği ve Erciyes, Hasan Dağı, Melendiz gibi volkanların bu süreçle doğrudan bağlantılı olabileceği uzmanlar tarafından belirtiliyor.
Anadolu Levhası'nın batıya doğru ilerlemesi, Türkiye'deki depremleri ve levha hareketlerini etkileyen en önemli faktörlerden biri olarak biliniyor. Doğu Anadolu'da Arap Levhası'nın kuzeye doğru hareketi, Türkiye'nin batıya doğru itilmesine neden oluyor.
Türkiye'nin güneyinde ortaya çıkan bu yeni yarık, tıpkı Doğu Afrika'da olduğu gibi, gelecekte büyük depremlere ve volkanik patlamalara zemin hazırlayabilir.
TÜRKİYE, GELECEKTE OKYANUS KIYISINA SAHİP OLABİLİR Mİ?
Uluslararası araştırmalar, Türkiye'nin güneyindeki levha hareketlerinin Akdeniz'in küçülmesine ve bölgenin yeni bir okyanusla şekillenmesine yol açabileceğini gösteriyor.
Irak'taki Zagros Dağları'nda yapılan detaylı incelemeler, Neotetis Okyanusu'nun kapanma sürecinin hala devam ettiğini ve Türkiye'nin güneyinde yeni bir çöküntü alanının oluştuğunu ortaya koydu.
OLASI SENARYOLAR: TÜRKİYE'NİN JEOLOJİK GELECEĞİ
- Akdeniz'in kapanma süreci hız kesmeden devam edecek ve Türkiye'nin güneyinde yepyeni levha sınırları oluşacak.
- Anadolu Levhası'nın batıya doğru hareketi, Türkiye'deki deprem risklerini artırmaya devam edecek.
- Yeni keşfedilen yarık büyümeyi sürdürürse, Türkiye'nin güneyi uzun vadede okyanus kıyısına dönüşebilir.
- Levha hareketleri ve volkanik patlamalar, bölgedeki jeolojik yapıyı kökten değiştirebilir.