Uganda, 2025 yılının başından itibaren Sudan Virüsü Hastalığı (SVD) salgınıyla mücadele etmeye başlamış ve 30 Ocak 2025’te salgının resmi olarak ilan edilmesinin ardından, 5 Mart 2025 itibarıyla toplamda 14 vaka tespit edilmiştir. Uganda Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve uluslararası paydaşlarla birlikte salgını kontrol altına almak için etkin bir şekilde çalışmalarını sürdürmektedir.
SALGININ DETAYLARI VE GÜNCEL DURUM
Uganda Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 30 Ocak’ta başlayan salgında toplamda 12 doğrulanmış ve 2 olası vaka rapor edilmiştir. Bunlardan 4 kişi hayatını kaybederken, 8 kişi başarılı bir tedavi sürecinin ardından taburcu edilmiştir. Yeni vakalar, özellikle Jinja, Kampala, Mbale, Ntoroko, Wakiso ve Kyegegwe bölgelerinde yoğunlaşmıştır.
Başkent Kampala ve çevresindeki temaslı takip çalışmalarında ise önemli bir ilerleme kaydedilmiştir. Yapılan izleme faaliyetleriyle 192 yeni temaslı tespit edilmiştir. Bu kişilere yönelik, virüsün yayılmasının engellenmesi amacıyla 21 günlük sıkı izleme protokolleri uygulanmaya başlanmıştır.
KRİTİK MÜDAHALE ADIMLARI: UGANDA HÜKÜMETİ VE DSÖ İŞBİRLİĞİYLE GÜÇLÜ KOORDİNASYON
Uganda Sağlık Bakanlığı, DSÖ ve diğer uluslararası kuruluşların işbirliğiyle salgına karşı kapsamlı bir mücadele yürütmektedir. Türkiye’nin de desteklediği bu uluslararası dayanışma, küresel sağlık çabalarının önemli bir parçası haline gelmiştir.
Başlıca Müdahale Stratejileri:
Ulusal ve bölgesel Olay Yönetim Ekipleri kurulmuştur.
Kampala, Mbale ve Jinja’da Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) merkezleri faaliyete geçirilmiştir.
Etkilenen bölgelerde, hızlı vaka tespiti ve izolasyon için mobil laboratuvarlar kurulmuştur.
Halk arasında risk iletişimi ve toplumsal bilinçlendirme kampanyaları başlatılmıştır.
YENİ AŞI VE TEDAVİ UMUDU: KLİNİK ARAŞTIRMALAR BAŞLADI
DSÖ'nün liderliğinde Uganda Makerere Üniversitesi ve Virüs Araştırma Enstitüsü tarafından, SVD’ye karşı geliştirilen yeni aşı denemeleri 3 Şubat 2025 itibarıyla başlatılmıştır. "TOKEMEZA SVD" adı verilen bu aşı, virüsle mücadelede tarihi bir adım olarak nitelendirilmektedir. Aşı denemeleri, doğrulanan vakaların temaslılarını öncelikli olarak hedef alarak, halkın sağlığını korumayı amaçlamaktadır.
Ayrıca, MappBio tarafından geliştirilen monoklonal antikor tedavileri ve Gilead’ın antiviral ilaçları da bu sürecin önemli bir parçası olarak umut verici gelişmeler arasında yer almaktadır. Türkiye, bu kritik bilimsel araştırmalara verdiği destekle küresel sağlık dayanışmasında öncü rolünü sürdürmektedir.
Uganda'nın SVD ile mücadelesi, uluslararası işbirliği ve bilimsel yeniliklerin birleşimiyle büyük bir ivme kazanmış ve bölgedeki sağlık güvenliğini sağlamak adına önemli bir adım atılmaktadır.
