Küresel piyasaların "korku göstergesi" olarak takip ettiği, S&P 500 Endeksi'nin dalgalanma seviyesini yansıtan VIX Endeksi, kritik bir eşiği aştı. ABD Merkez Bankası'nın (Fed) olası faiz indirimi beklentilerinin azalması ve teknoloji hisselerindeki belirgin satış baskısıyla birlikte endeks, dün 26,42 seviyesine ulaşarak, gümrük tarifelerinin uygulamaya girdiği nisan ayından sonraki en yüksek kapanış değerini kaydetti.
Bu yükseliş, piyasalardaki risk algısının ciddi biçimde arttığını gözler önüne seriyor. VIX Endeksi, 8 Nisan’da dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın karşılıklılık ilkesine dayalı tarifeleri duyurmasının ardından 52,33 ile yılın en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirmişti. Sonraki aylarda uluslararası ticaretteki belirsizliklerin hafiflemesi ve Fed’in faiz indirim sürecine başlamasıyla 28 Ağustos’ta 14,12 seviyesine kadar gerileyen endeks, ekim ayından itibaren ABD federal hükümetinin kapanması ve bankacılık sektörüne yönelik endişelerin tetiklemesiyle yeniden yükseliş eğilimine girdi.
🏛️ FED YETKİLİSİNDEN ÇARPICI VARLIK FİYATLARI UYARISI
ABD'de federal hükümetin 43 gün süreyle kapalı kalmasından kaynaklanan belirsizlik ortamı ve teknoloji şirketlerinin hisselerindeki aşırı değerlenme kaygıları, yatırımcıların risk alma iştahını önemli ölçüde düşürdü. Son olarak Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook, tarihsel normların üzerindeki varlık fiyatlarında yaşanacak olası bir çöküş karşısında şaşırmayacağını net biçimde ifade etti. Cook, yaptığı değerlendirmede, "Şu anki durumda, varlık değerlerinde büyük çaplı gerilemelerin yaşanma ihtimalinin yükseldiğini gözlemliyorum," şeklinde kritik bir uyarıda bulundu.
Cook, ayrıca finansal sistem için çeşitli risk unsurlarının bulunduğuna dikkat çekerek, bu riskler arasında hızla büyüyen özel kredi pazarları, hazine menkul kıymetleri piyasasında hedge fonların gerçekleştirdiği alım satım işlemleri ve makine tabanlı ticarette üretken yapay zeka uygulamalarının yaygınlaşmasını sıraladı. Tüm bu gelişmeler, piyasalardaki temkinli duruşu artırarak VIX Endeksi'nin dün 26,42 ile 8 Nisan'dan bu yana en yüksek günlük kapanış seviyesine ulaşmasını sağladı.
📉 FAİZ İNDİRİM BEKLENTİLERİNDE KESKİN GERİLEME ETKİSİ
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, son dönemde özellikle ABD'deki piyasa beklentilerinin köklü biçimde değiştiğini vurguladı. Ergezen, daha önce oldukça güçlenen Fed'in faiz indirimine gideceği yönündeki beklentinin, son günlerde yapılan çeşitli açıklamalarla belirgin biçimde azaldığını kaydetti.
Bu durumun piyasada satış baskısını beraberinde getirdiğini belirten Ergezen, riskli varlıklarda satış dalgasının etkili olduğuna dikkat çekti. Uzman, gümüş, petrol ve Bitcoin gibi varlıklarda düşüşlerin gözlendiğini dile getirdi.
Ergezen, faiz oranlarının yüksek seyretme beklentisinin, küresel ekonomilerdeki toparlanmanın gecikebileceği endişesini tetiklediğini söyledi. Daha önce Fed'in faiz indireceği beklentisiyle ekonomilerde canlanma umudu bulunduğunu anımsatan Ergezen, "Fed'in faiz indirim olasılığının zayıflıyor olması, ekonomilerdeki toparlanma umutlarını bir miktar aşağı çekti. Şu anki fiyatlamalar bu durumu yansıtıyor," yorumunu yaptı.
🤖 YAPAY ZEKADA BALON TARTIŞMALARI GÜNDEMDE KALDI
İntegral Yatırım Ekonomik Araştırmalar Müdürü Seda Yalçınkaya Özer, teknoloji devlerinden Nvidia’nın güçlü finansal sonuçlarına rağmen "yapay zeka balonu" endişelerinin piyasaların odağında kalmaya devam ettiğini belirtti.
Özer, bununla birlikte faiz indirimlerine ilişkin süregelen belirsizliklerin piyasanın gündemini meşgul ettiğini ve indirim beklentilerinin gerilediğini ifade etti. Özer ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’ın, Fed’e yönelik politik baskılarını sürdürdüğünü sözlerine ekledi.
Nasdaq endeksindeki hareketliliğe özellikle dikkat çeken Özer, şu analizleri paylaştı:
"Nasdaq, uzun bir aradan sonra haftalık bazda en yüksek düşüşüne hazırlanıyor. Endeks, 22 haftalık hareketli ortalaması olan 24 bin 115 seviyesinin altında kapanış yapma eğilimi gösteriyor. Eğer 24 bin 115 seviyesinin altında haftalık kapanış gerçekleşirse, piyasa gelecek haftanın risk iştahını etkileyecek önemli gelişmelere daha yakından odaklanacaktır. Güçlü bir tepki alımı gelmediği takdirde, Nasdaq’daki geri çekilmenin 22 bin 875 puana kadar devam etmesini bekliyoruz."
