Türkiye'nin 2024-2028 yıllarına yönelik hedeflerini belirleyen 12. Kalkınma Planı, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunuldu. Planda, emekli aylıklarındaki değişiklikler ve emeklilik yaşına yönelik düzenlemeler dikkat çekti.
Türkiye'nin 2024-2028 yılları arasındaki hedeflerini belirleyen 12. Kalkınma Planı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na sunuldu. Planın tanıtımı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda gerçekleştirilecek.
Plana göre, dönem boyunca Türkiye'nin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesinin yıllık ortalama yüzde 5.0 olması ve kişi başına gelirin 2028 yılında 17,554 dolar seviyesine ulaşması hedefleniyor. Ayrıca, kişi başına milli gelirin satın alma gücü paritesi (SAGP) ile 58,000 doları aşması planlanırken, GSYH'nin 2028 yılında 1 trilyon 589 milyar dolar seviyesine yükselmesi ve Türkiye'nin yüksek gelirli ülkeler sınıfına girmesi öngörülüyor. Aynı dönemde, 5 milyon yeni istihdam oluşturularak işsizlik oranının 2028 yılında yüzde 7.5'e geriletilmesi amaçlanıyor.
İHRACAT VE İTHALAT HEDEFLERİ
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre, plan hedeflerine ulaşılması durumunda, beş yıllık dönem sonunda Türkiye'nin ihracatının 375.4 milyar dolar seviyesine yükselmesi, ithalatın ise 481.4 milyar dolara çıkması öngörülüyor. Ayrıca, turizm gelirlerindeki artışla cari işlemler açığının milli gelire oranının yüzde 0.2 seviyesine gerilemesi bekleniyor.
DÖVİZ KURU VE MALİ İSTİKRAR
Planda, Türkiye Merkez Bankası'nın tek haneli enflasyon hedefine ulaşma taahhüdünün sürdürüleceği ve dalgalı döviz kuru rejiminin devam edeceği belirtiliyor. Finansal istikrarın fiyat istikrarını koruyacak şekilde ekonomiyi desteklemesi sağlanacak.
ÜCRET VE GÖÇÜN ETKİLERİ
Kalkınma Planı, küresel gelişmelerin Türkiye'ye etkilerini değerlendirirken ücretlerle ilgili önemli tespitlere de yer veriyor. Ortalama ücretlerin taban ücretlere yaklaşmasının, beceri-verimlilik-ücret dengesini bozarak eğitim ve becerinin öneminin azalması ve işgücü piyasasında dengesizliklere neden olabileceğine dikkat çekiyor. Bu nedenle, çalışma modellerinin değişiminde bu denge göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade ediyor.
Küresel işgücü piyasasında eşitsizliklerin arttığı ve reel ücretlerin verimlilik artışlarının gerisinde kaldığı belirtiliyor. Ayrıca, işletme gelirlerinin işgücü maliyetlerinden daha fazla arttığı ve işgücünün gelirden aldığı payın azaldığı vurgulanıyor.
SOSYAL GÜVENLİK VE EMEKLİLİK DÜZENLEMELERİ
Sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğini güçlendirmek amacıyla aylık bağlama sistemi yeniden düzenlenecek ve emeklilik kriterlerinin yaşam süresi artışına uyumlu olarak belirlenmesi için çalışmalar yapılacak. Ayrıca, yaşlı bakım sigortası ve mesleki rehabilitasyon uygulamaları başlatılarak nüfusun yaşlanmasının sosyal güvenlik sistemine etkileri azaltılacak. Sürekli iş göremezlik geliri veya maluliyet aylığı alan kişilerin işe dönüşleri için mesleki rehabilitasyon uygulamaları hayata geçirilecek.
TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ VE SAĞLIK HİZMETLERİ
Sosyal güvenlik sistemi, emekli refahının artırılması ve ilave sağlık güvencesinin sağlanması için tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sistemleriyle desteklenecek. Bu kapsamda, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) cazip hale getirilerek fon miktarı ve katılımcı sayısı artırılacak. Otomatik Katılım Sistemi (OKS), işveren katkısını içerecek şekilde geliştirilecek ve fon çeşitliliği artırılacak. BES'ten emekli olan bireylerin birikimlerini toplu olarak çekmeleri yerine programlı geri ödeme veya yıllık gelir sigortası şeklinde almaları özendirilecek.
Bu planın uygulanması, Türkiye'nin ekonomik ve sosyal alanlardaki gelişimini yönlendirecek önemli adımları içeriyor. Planın, dönemin ekonomik ve toplumsal dinamiklerine nasıl cevap vereceği ve hedeflerin ne ölçüde gerçekleştirileceği önümüzdeki yıllarda takip edilecek.
