BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Mısır'da 683 kişinin idam cezasına çarptırılması kararının adil yargılamanın temel prensiplerinden uzak olduğunu kaydetti.
BM Genel Sekreterliğinden yapılan yazılı açıklamada, Genel Sekreter Ban'ın, Mısır'da yeniden bir toplu idam cezası kararı verilmesinden büyük endişe duyduğu belirtilerek Ban'ın "En temel adil yargılama standartlarını bile karşılamayan bu idam kararları, Mısır'ın uzun vadedeki istikrar beklentilerini baltalayacaktır" ifadesine yer verildi.
Mahkeme kararının bölgesel ve güvenlik açılarından birtakım etkileri olabileceği belirtilen açıklamada, Mısır'ın istikrarının tüm Ortadoğu ve Kuzey Afrika'nın istikrarı için büyük önem taşıdığı vurgulandı.
Açıklamada, 6 Nisan Gençlik Hareketi'nin yasaklanması kararı da eleştirilerek Ban'ın, bu kararın barışçıl toplanma hakkını ciddi şekilde ihlal edebileceğine inandığı kaydedildi.
Açıklamada ayrıca, Ban Ki-mun'un bu ve diğer konudaki kaygılarını gelecek hafta Mısır Dışişleri Bakanı Nebil Fehmi'ye aktaracağı dile getirildi.
AP Başkanı Schulz: "İdam cezaları asla kabul edilemez"
Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Martin Schulz, Federal Basın Merkezi'nde AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mısır’da mahkemenin aldığı son idam kararlarına karşı olduklarını söyledi.
Kararların, Mısır'a iç barışı getirme konusunda yapıcı bir katkı sağlamayacağını ifade eden Schulz, "Adil bir yargılama çağrısında bulunmak istiyorum. Avrupalılar olarak idam cezasına karşıyız. İdam cezaları asla kabul edilemez" dedi.
AP'deki Liberaller Grubu Başkan Yardımcısı Alexander Graff Lambsdorff ise kararların şok edici bir gelişme olduğunu belirterek, "Komik bir yargılama. Burada kanunlar uygulanmadı. Utanç verici bir davada, utanç verici bir karar. Mısır yönetimi, adil bir yargılamanın koşullarını karşılamalı. Alınan kararlar kesinlikle kabul edilemez. Bunlar değişmelidir" diye konuştu.
Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Martin Schaefer da düzenlendiği basın toplantısında, Alman hükümetinin birçok devlet gibiidam cezasına karşı olduğunu söyledi.
İdamın, kesin olarak reddettikleri bir cezalandırma şekli olduğunu vurgulayan Schaefer, Mısır ile ceza hukukunda idam cezası olan diğer ülkelere karşı bu tutumun geçerli olduğunu ifade etti.
Dünya Müslüman Alimler Birliği karardan endişeli
Dünya Müslüman Alimler Birliği'nden yapılan yazılı açıklamada, darbe karşıtlarına verilen kararlar kınanarak, "Bu hükümler, darbe yönetiminin hakim olduğu Mısır'da, siyasi istikrarın olmadığı bir ortamda, hiçbir şeffaf soruşturma yapılmadan alındı. Kararların hiçbir şekilde güvenirliği yoktur" denildi.
Kararlardan "derin endişe" duyulduğu belirtilen açıklamada, "Dünyanın hiçbir ülkesinde yargı, bu kadar adalet kaybı yaşamamıştır. Mısır'da genel özgürlükler öyle bir noktaya geldi ki bütün İslami kurallar, uluslararası normlar ve insan haklarına aykırı bir hal aldı" ifadeleri yer aldı.
Avrupa Konseyi idam cezalarından endişeli
Avrupa Konseyi, Mısır'da darbe karşıtlarına verilen idam cezalarını üzüntü ve endişe ile karşıladığını açıkladı.
AA muhabirinin sorusunu yanıtlayan Avrupa Konseyi Basın Sözcüsü Can Fişek, "Mısır’da verilen idam cezalarını endişe ve üzüntü ile karşıladıklarını" söyledi.
Avrupa Konseyi’nin, dünyanın dört bir yanında idam cezasının tamamen kaldırılması konusundaki kararlığına dikkati çeken Fişek, "İdam cezası nerede verilirse verilsin biz her zaman sert tepkiyle karşılıyoruz" ifadesini kullandı.
47 devletin üye olduğu Avrupa Konseyi, bu kuruluşa üyelik ve ortak üyelik başvurularında, idam cezasının tamamen kaldırılmış olmasını önemle şart koşuyor.
Avrupa Konseyi, idam cezasının uygulandığı ABD’ye de bu konuda baskısını sürdürüyor.
Uluslararası Af Örgütü: Adaletle dalga geçilmektedir
Uluslararası Af Örgütü, Mısır'da darbe karşıtlarına verilen cezayla ilgili, "adaletle dalga geçildiğini" bildirdi.
Uluslararası Af Örgütü'nün açıklamasında, örgütün Ortadoğu ve Kuzey Afrika Programı Direktör Yardımcısı Hassiba Hadj Sahraoui'nin görüşlerine yer verildi.
Sahraoui, "Bugün verilen kararlar, Mısır adalet sisteminin ne kadar gaddar ve seçici hale geldiğini bir kez daha ortaya koymuştur. Mahkeme, adil yargılanma ve güvenirlik gibi temel prensipleri küçümsemiştir. Mısırlı yetkililerin, mevcut sistemin adil ve tarafsız veya bağımsız olmadığını kabul etme zamanı gelmiştir" dedi. Sahraoui, kararın uygulanmasına izin verilmemesi gerektiğini vurguladı.
Bugün verilen kararın adil olmadığı belirtilen açıklamada, "Uluslararası Af Örgütü her türlü koşulda idam cezasına karşıdır ve bunu insanlık dışı, aşağılayıcı ve gaddarca olarak değerlendirmektedir" ifadesi kullanıldı.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı: Derin endişe duyuyoruz
İngiltere, Mısır'da 683 kişinin idam cezasına çarptırılması kararından derin endişe duyduğunu bildirdi.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Birleşik Krallık, Mısır'da bir mahkemenin 683 kişiyi idam cezasına çarptırmasına ilişkin haberlerden derin endişe duymaktadır. İdam cezasına her türlü koşulda karşı çıkmak, İngiliz hükümetinin uzun süreli politikasıdır" denildi.
Londra merkezli Uluslararası Af Örgütü de, Mısır'da darbe karşıtlarına verilen cezayla ilgili olarak, "adaletle dalga geçildiğini", mahkemenin adil yargılanma ve güvenirlik gibi temel prensipleri küçümsediğini bildirmişti.
Almanya Dışişleri Bakanı Steinmeier
Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, idam kararlarının, hukuk devleti prensiplerini hafife aldığını belirterek kararları sert bir dille eleştirdi.
Steinmeier açıklamasında, ''Mısır’daki makamlar, mayısta yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde ülkenin istikrarsızlaşmasına ve siyasi, toplumsal bölünmenin daha da derinleşmesi riskine yol açıyorlar'' ifadesini kullandı.
Mısır'ın Berlin Büyükelçisinin Dışişleri Bakanlığı'na çağrılacağını belirten Steinmeier, Alman hükümetinin, idam kararlarının kaldırılması ve sanıklara adil bir şekilde yargılanma imkanı verilmesi yönündeki beklentisinin aktarılacağını kaydetti.
Simone Peterr: İdam kararları bir trajedi
Almanya Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Simone Peter, "İdam kararları bir trajedi" değerlendirmesinde bulundu.
"İdam cezası her zaman insanlık dışı ve hukuk devletine aykırı" ifadesini kullanan Peter, böyle bir kararın yüzlerce siyasi rakibe verilmesi, demokrasi ve hukuk devleti ilkeleri açısından verilmiş olumsuz bir sinyal olduğuna işaret etti.
Fransa Dışişleri Bakanlığı: Büyük endişe duyuyoruz
Fransa Dışişleri Bakanlığından, Mısır'da darbe karşıtlarına verilen idam cezalarından büyük endişe duyulduğu bildirildi.
Dışişleri Bakanlığınca yapılan açıklamada, Fransa'nın idam cezasına karşı olduğu belirtilerek Mısır'daki idam kararlarından büyük endişe duyulduğu belirtildi.
AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilciliği ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından yapılan açıklamalara atıfta bulunulan açıklamada, Fransa'nın, Mısır'daki yeni yönetimin, uluslararası kurallara ve Mısır Anayasası'na uygun bir şekilde savunma hakkına saygı göstererek adil ve bağımsız bir yargılama yapmasını istediği kaydedildi.
ICFR: Cezalar "garip ve şok edici"
Mısır'da idam cezalarının verildiği duruşmayı izleyen Uluslararası Özgürlükler ve Haklar Koalisyonu (ICFR) heyeti üyeleri, söz konusu cezaları "garip ve şok edici" olarak nitelendirdi.
ICFR heyetinde yer alan Hollandalı avukat Andre Cyprix, cezaların "çok sert, garip ve şok edici" olduğunu söyledi.
Duruşmada izlenen yolu "ciddiyetten uzak ve komik" olarak nitelendiren Hollandalı avukat, "Verilen hükümler, Mısır'daki adalet sisteminin idamını temsil ediyor" dedi.
Heyette yer alan Rus avukat Maxim Davinsev de duruşmanın oldukça kısa sürmesini eleştirirken James Ventra isimli Amerikalı avukat ise kararı "Mısır'da adalete yapılan kürtaj" şeklinde yorumladı. Ventra, savunma avukatlarının dinlenilmediğini ileri sürdü.
Beyaz Saray Sözcüsü Carney
Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, Mısır'daki yeni idam cezası kararlarıyla ilgili olarak, “Karar, geçen aydaki kararda olduğu gibi, uluslararası adaletin en temel standartlarına bile ters düşmektedir. Mısır hükümetine, bu kitlesel davaları sona erdirmesi, bu ve önceki kitlesel yargı kararlarını geri çekmesi ve her vatandaşın adil yargı sürecine sahip olmasını sağlaması çağrısında bulunuyoruz" dedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki de Mısır'daki yeni idam kararlarıyla ilgili olarak, “Bu tür bir yargılamanın, Mısır’ın uluslararası insan hakları kanunları altındaki yükümlülüklerine uyması bir yana, adaletin en temel standartları bile tatmin edebileceğine inanmak mümkün değil. Mısır hükümetine, duruma çare bulması, mahkemenin kararın geri çekmesi ve bireysel davalara yaraşır bir yargı sürecini sağlaması çağrısında bulunuyoruz" ifadelerini kullandı.
İngiltere Dışişleri Bakanı Hague: Karardan derin endişe duyuyorum
İngiltere Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, William Hague'in, Mısır'da bugün 683 kişiye yönelik idam kararı ile önceki davadan 37 sanığın idam kararının onaylanmasından duyduğu endişe belirtildi.
Açıklamada "Prensip gereği Birleşik Krallık olarak biz her koşulda idam cezasına karşıyız" ifadesini kullanan Hague'in, duruşmaya çoğu sanığın katılamaması ve mahkemede yeterli şekilde temsil edilememeleriyle ilgili gelen haberlerden de derin endişe içinde olduğu kaydedildi.
Tunus Cumhurbaşkanı Merzuki
Tunus Cumhurbaşkanı Munsif el-Merzuki, Mısır'daki idam cezası kararlarına ilişkin, "İdam cezalarının infazı vahim sonuçlar getirir" dedi.
Merzuki, yakın geçmişte Tunus'ta olduğu gibi Mısır'da da diyalog kapılarının açık tutulması çağrısında bulundu.
Tunus Cumhurbaşkanı Merzuki, "Allah korusun, idam kararlarının uygulanması halinde sonuçları vahim olur. İlk olarak Mısır'ın itibarına ve imajına, ikinci olarak ise ülkedeki siyasi duruma büyük zarar verir. Mısır'daki şiddeti sonlandırmaz aksine artırır" değerlendirmesinde bulundu.
İnsan Hakları İzleme Örgütü
Merkezi New York'ta bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Sorumlusu Nedim Huri, Mısır'daki idam kararlarını "insan hakları ihlali" olarak değerlendirdi.
Huri, adil yargılanma ilkesinin çiğnendiğini ve savunma hakkının korunmadığını söyledi.
Darbe karşıtlarına verilen bu kararların "oldukça sert" olduğunu kaydeden Huri, göstericilerin ölümünden sorumlu tutulan güvenlik güçlerinden hiçbirinin ise yargı karşısına çıkarılmadığına dikkati çekti.
Öte yandan eski Lübnan Adalet Bakanı Şekib Kurtabavi de kesinlikle idam cezasına karşı olduğunu belirtti.
Mısır'da darbe karşıtlarına verilen idam kararlarını "hukuksuzluk" olarak nitelendiren Kurtabavi, yargılamanın tabii olmadığını ileri sürdü.
Hollanda Dışişleri Bakanı Timmermans: "Şok edici"
Hollanda Dışişleri Bakanı Frans Timmermans, ikinci kez yüzlerce kişinin idama mahkum olduğu Mısır’da bu tür adımların ülkeyi ileri değil geriye götürdüğünü dile getirdi.
Hukukun temel ilkelerinin ihlal edilmesinin "şok edici" olduğuna değinen Timmermans, Mısır’ın istikrarlı bir şekilde gelişmesinin tüm grupların siyasi sürece dahil edilmeleriyle mümkün olabileceğini kaydetti.
Timmermans, Hollanda ve AB’nin bu konuda Mısırla konuşmaya devam edeceğini belirtti.
(AA)
