Bir zamanlar büyük ilgi gören matbaacılık sektörü, dijitalleşme ile birlikte hızla küçülüyor. Önceden büyük matbaa atölyelerinde çalışan birçok personel, şimdi tek başlarına tüm işleri yaparak sektördeki erimeyi gözler önüne seriyor. Eskiden yılbaşı öncesi takvim, fatura ve ajanda gibi basım işleriyle yoğunlaşan matbaacılar, şu anda bu işleri “mumla” aradıklarını belirtiyor. Matbaa sahipleri, işlerin azalması ve dijitalleşmenin etkisiyle artık yanlarında kimseyi çalıştırmadıklarını ifade ediyor.
GELENEKSEL İŞLER YERİNİ DİJİTAL ÇÖZÜMLERE BIRAKTI
Matbaa sektöründe 32 yılını geçiren Adem Şengül, eski yoğunlukların kaybolduğunu belirtiyor. Eskiden yılbaşı yaklaşırken 150-200 bin takvim basan matbaalar, şu anda sadece 1-2 bin takvim üretebiliyor. Faturaların e-fatura sistemine geçmesiyle matbaalar, bu alandaki işler konusunda da zorlanıyor. “Eskiden 200 cilt fatura bastıran müşterilerimiz vardı, şimdi ise sadece 1-5 cilt arası fatura talep ediliyor” diyen Şengül, sektördeki büyük değişimi gözler önüne seriyor. Dijitalleşmenin sektörü yok etme noktasına getirdiğini belirten Şengül, “Artık internet üzerinden her şey halledilebiliyor. O yüzden zamanında 8-10 kişi çalıştırdığımız iş yerlerinde şu anda sadece eşimle birlikte çalışıyoruz” şeklinde konuştu. Şengül, sektördeki bu gidişatla birlikte, mesleğin geleceği için karamsar olduklarını belirtiyor.
TAKVİM GELENEĞİ SON BULDU, DAVETİYE İŞİ AZALDI
Matbaa sahibi Murat Kuduban da sektördeki azalmayı fark eden isimlerden. 23-24 yıldır sektörde olan Kuduban, mesleğe çırak olarak başladığını ve yıllar içinde sektördeki büyük değişime tanıklık ettiğini dile getiriyor. Kuduban, 2012 yılında açtığı işyerinde 4-5 kişiyle çalışırken, şu an sadece tek başına kaldığını söylüyor. Eskiden yılbaşı öncesi büyük bir takvim yoğunluğu yaşandığını anlatan Kuduban, artık bu geleneğin son bulduğunu ifade ediyor. Ayrıca, “Artık insanlar telefonlarından bakabiliyorlar, maliyetler çok yüksek olduğu için takvim yaptırmak isteyen yok” diyor. Kuduban, eski işlerinin büyük kısmının dijital ortama taşındığını ve matbaaların iş sahasının küçüldüğünü belirtiyor. Davetiye işinin de azalmasından şikayet eden Kuduban, insanların artık sosyal medya üzerinden davetlerini duyurduğuna dikkat çekiyor.
SEKTÖRDE YETİŞEN ÇIRAK KALMADI
Matbaa sektörünün geleceği hakkında endişelerini dile getiren Kuduban, sektörde çırak yetişmediğini ve bu durumun mesleğin devamlılığı açısından büyük bir tehlike oluşturduğunu söylüyor. Kuduban, “Trabzon’daki en genç matbaacılardan biriyim. Şu an tek başıma çalışıyorum” diyerek sektördeki büyük çöküşü vurguluyor. Ayrıca, 2030 yılında matbaa sektörünün tamamen bitmesinin beklendiğini belirtiyor.
SEKTÖRDE KÜÇÜLME VE DİJİTALLEŞME SÜRÜYOR
Eskiden çok sayıda personel istihdam eden matbaalar, günümüzde neredeyse tek kişilik işletmelere dönüştü. Dijital çözümlerin artmasıyla birlikte matbaacılık, geçmişin gözde mesleklerinden biri olma özelliğini kaybetmiş durumda. Matbaa sahipleri, bu alanda yaşanan daralmayı, “geleneksel işlerin dijitalleşmeye yenik düştüğünü” ifade ediyor. Şu an sadece küçük çapta işler yapan matbaacılar, bu mesleği sürdürebilmek için büyük zorluklar yaşıyor.
Matbaacılığın geleceği hakkında konuşan isimler, sektörün dijital dönüşümle birlikte nasıl evrileceğini sorgularken, şimdiden mesleklerini sürdürebilecek yeni isimlerin yetişmemesi, bu zorlu yolculuğu daha da güçleştiriyor.