AFAR BÖLGESİNDE YER ALAN “KALP ATIŞI” TİTREŞİMLERİ AFRİKA’YI İKİYE BÖLÜYOR
Etiyopya’nın Afar bölgesinde bilim insanlarının keşfettiği düzenli yer altı titreşimleri, Afrika kıtasının zaman içinde iki ayrı parçaya ayrılacağını gösteriyor. Bu süreç, milyonlarca yıl içinde altı ülkeye yeni kıyı şeritleri ve yepyeni bir okyanus kazandıracak.
YERİN DERİNLİKLERİNDEN YÜKSELEN RİTMİK GÜÇLER
Southampton Üniversitesi öncülüğündeki uluslararası ekip, Afrika’nın derinliklerinden yükselen sıcak manto hareketlerini inceledi. Nature Geoscience dergisinde yayımlanan araştırmada, bu manto hareketlerinin Afar bölgesindeki tektonik plakaları ittiği ve kıtanın ayrılmasına sebep olduğu belirtildi. Araştırmanın lideri Dr. Emma Watts, “Afar’ın altındaki manto kalp atışı gibi düzenli hareket ediyor ve bu atımlar yüzeyde gerilimi artırıyor” açıklamasını yaptı.
ÜÇ BÜYÜK FAYIN KESİŞİM NOKTASI
Afar, yeryüzündeki önemli üç fay hattının kesiştiği nadir bölgelerden biri. Etiyopya Ana Rift Vadisi, Kızıldeniz Fayı ve Aden Körfezi Fayı bu noktada buluşuyor. Uzmanlar, bu üçlü kesişimin altındaki volkanik hareketlerin tektonik ayrışmayı hızlandırdığına dikkat çekiyor. Önceden sadece plakaların uzaklaştığı düşünülürken, yeni bulgular volkanik kuvvetlerin de süreci tetiklediğini ortaya koyuyor.
YENİ BİR KITA OLUŞUM SÜRECİNDE
Afrika Doğu Rift Sistemi (EARS), yaklaşık 3.500 kilometre boyunca kıtayı yırtıyor ve Somali Plakası ile Afrika Plakası arasındaki sınırı oluşturuyor. Bu çatlaklar zamanla genişleyerek doğu Afrika’nın kıtanın geri kalanından ayrılmasına yol açacak. Kaliforniya Üniversitesi’nden Prof. Ken Macdonald, bu sürecin beklenenden hızlı ilerlediğini belirtiyor. Ortaya çıkacak yeni kara kütlesi Etiyopya, Kenya, Tanzanya ve Somali bölgelerini kapsayacak.
GELECEĞİN OKYANUSU ATLANTİK GİBİ DERİN OLACAK
Oluşan yarıklara zamanla su dolacak ve yeni okyanusun derinliği Atlantik Okyanusu’nu andırabilir. Ancak bilim insanları, bu jeolojik evrimin milyonlarca yıl süreceğini vurguluyor.
YERKÜRENİN NABZI: BÖLGENİN DERİNLİKLERİNE YÖNELİK BİLİMSEL ÇALIŞMALAR
Araştırmacılar, 130’dan fazla volkanik kayaç örneği toplayarak bölgenin derin yapısını analiz etti. Dr. Derek Keir, bu verilerin depremler, volkanlar ve kıtasal ayrılma mekanizmaları hakkındaki anlayışta “devrim yaratacak” nitelikte olduğunu ifade etti.
