Türkiye'nin temel protein kaynaklarından olan baklagillerdeki üretim yetersizliği, dışa bağımlılığı tetikliyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2024 Bitkisel Ürün Denge Tabloları, bu kritik durumu gözler önüne serdi. Verilere göre, yeşil mercimek, kırmızı mercimek ve kuru fasulye gibi temel baklagillerde iç üretim, tüketimi karşılamakta zorlanıyor.
YETERLİLİK ORANLARINDAKİ ENDİŞE VERİCİ TABLO
Yeterlilik derecesi, iç üretimin talebi karşılama düzeyini ölçüyor. 100'ün altındaki değerler, üretimin tüketimi tam olarak karşılamadığını gösteriyor. TÜİK verileri, kuru baklagil yeterlilik oranının 97,8 olduğunu ortaya koydu. Yeşil mercimekte bu oran 77,5'e, kırmızı mercimekte 91'e ve kuru fasulyede 84,5'e geriledi. Sadece nohutta 115,3'lük bir yeterlilik oranı yakalandı. Bu durum, Türkiye'nin kuru fasulyede 40 bin ton, kırmızı mercimekte 29 bin ton ve yeşil mercimekte 9 bin ton açık verdiğini gösteriyor.
EKİM ALANLARINDAKİ DARALMA VE İTHALATTAKİ ARTIŞ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin (TZOB) verilerine göre, 1990'da 20,3 milyon dekar olan baklagil ekim alanları, günümüzde 8,7 milyon dekara düştü. Son 35 yılda ekim alanlarında yüzde 56,6'lık bir daralma yaşanırken, üretimde de yüzde 33,2'lik bir düşüş kaydedildi. Öte yandan, son 10 yılda baklagil ithalatı yüzde 55 artarak 587 bin 500 tona ulaştı.
ÜRETİM VE TÜKETİMDEKİ MAKAS AÇILIYOR
- Kuru fasulye üretimi 240 bin ton iken, tüketim 280 bin ton.
- Kırmızı mercimek üretimi 424 bin ton iken, tüketim 453 bin ton.
- Yeşil mercimek üretimi 53 bin ton iken, tüketim 62 bin ton.
