İlber Ortaylı kimdir, nerelidir, kaç yaşında?

Kırım Tatarı kökenli tarihçi İlber Ortaylı, akademi ve yayıncılık dünyasında iz bıraktı. Siyaset biliminden müze başkanlığına uzanan etkileyici yaşam öyküsü burada.

17.08.2025 - 14:40 Yayınlanma

3 Dk Okunma Süresi

İlber Ortaylı kimdir, nerelidir, kaç yaşında?

İlber Ortaylı, 21 Mayıs 1947’de Avusturya’nın Bregenz kentinde, bir göçmen kampında, Kırım Tatarı bir aileye doğdu. 1949 yılında ailesiyle birlikte İstanbul’a, ardından Ankara'ya yerleşti. Ortaylı, etiyle kemiğiyle Türkiye'nin tanıdığı tarihçi profili çizdi.

EĞİTİM HAYATI VE DİL BECERİLERİ

Ankara’da ilkokul eğitimi sonrası Almanca öğrenmesi için İstanbul Avusturya Lisesi’ne kaydoldu; bir süre sonra Ankara Atatürk Lisesi’ne geçti ve 1965 yılında mezun oldu. Tarih eğitimine Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi ve Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde başladı, ardından Viyana Üniversitesi’nde Slavistik ve Orientalistik eğitimi aldı. Chicago Üniversitesi’nde Halil İnalcık ile birlikte gerçekleştirdiği yüksek lisans ve doktoradaki tez çalışmaları, Ortaylı’nın akademik alanda sağlam temeller atmasını sağladı.

AKADEMİK KARIYERİNİN DÖNÜM NOKTALARI

1974 yılında "Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler" teziyle doktor ünvanı aldı, 1979 yılında "Osmanlı İmparatorluğu'nda Alman Nüfuzu" çalışmasıyla doçent unvanına ulaştı. 1982 yılında devlet politikalarına olan eleştirel bakışı nedeniyle akademik görevinden istifa etti. Viyana, Berlin, Paris, Princeton ve Moskova gibi dünya merkezlerinde misafir profesör olarak yer aldı. 1989’da Türkiye’ye dönerek profesörlük mertebesine erişti ve Siyasal Bilgiler Fakültesi İdare Tarihi bölümünde başkanlık yaptı. Ardından Galatasaray Üniversitesi hukuk tarihi dalında ve Bilkent gibi üniversitelerde akademik görevlerde bulundu.

MÜZE BAŞKANLIĞI VE MEDYA ETKİNLİĞİ

2005–2012 yılları arasında Topkapı Sarayı Müzesi Başkanlığı görevini yürüttü. 2012 yılında emekli olup Milli Saraylar Bilim Kurulu Başkanlığı görevine atandı. Tarih içerikli TV programlarıyla geniş kitlelerle buluştu; TRT 2 ve NTV’de "İlber Ortaylı ile...", Bloomberg HT'de "Zaman Kaybolmaz" gibi yapımlarda yer aldı.

BİLİMSEL KATKILARI VE ULUSLARARASI KATILIMLARI

Ortaya koyduğu eserlerle Osmanlı dönemi ve Türkiye tarihi alanında akademik boşluğu doldurdu. Uluslararası düzeyde Osmanlı Etüdleri Komitesi Başkan Yardımcılığı ve Avrupa – İran Araştırmaları Derneği üyeliği gibi görevleriyle kültürel diyaloğun temsilcilerinden oldu.

DİL ÇEŞİTLİLİĞİ VE ÖZEL YAŞAM

Türkçenin yanı sıra ileri düzeyde Almanca, Fransızca, İngilizce, İtalyanca, Rusça; orta düzeyde Kırım Tatarca, Arapça, Farsça, Latince ve Antik Yunanca bilen Ortaylı, dilsel zenginliğiyle de dikkat çeker. Akademisyenliğinin dışında, bilgisayar ve internet kullanımıyla arası iyi olmayan Ortaylı, sosyal medya yerine minyatür araba koleksiyonculuğuyla bilinir.

Evlilik hayatında 1981’de Ayşe Özdolay ile evlendi, bu birliktelikten Tuna adında bir kızı oldu; 1999’da ayrıldı.

ÖDÜLLER VE ONURLANDIRMALAR

2001: Aydın Doğan Ödülü

2006: Avrupa – Akdeniz Ödülü (Lazio)