Kahramanmaraş'ın adını sıkça duyduğunuz yerlerden biri olan Bertiz, şehrin kalbinde derneklerden spor kulüplerine, ticari işletmelere kadar birçok alanda karşınıza çıkan önemli bir isimdir.
Şehrin çarşı ve pazarlarında, meyve, sebze, et ve süt ürünleri ile ünlü bağları ve bahçeleriyle bilinen bu bölgede, Bertizlilerle her ortamda karşılaşabilirsiniz.
BERTİZ: ŞEHRİN ÖNEMLİ BİR PARÇASI
Bertiz, Kahramanmaraş'ın sırtına payanda olan Ahır Dağı'nın kuzeyindeki vadide, doğudan batıya akan çayın her iki yakasına yayılmış onlarca köyün bulunduğu geniş bir bölgeye adını veren bir terimdir.
Resmi idari yapıda yer almamasına rağmen, şehir nüfusunun büyük bir kısmını oluşturan Bertiz, mahallelerden çarşıya, camiden kahveye, fabrikadan hastaneye kadar birçok alanda kendini hissettirir.
NEREDE BU BERTİZ?
Bertiz, günümüzde sınırlarını genişleterek Sarıçukur ve Menzelet Barajı'na kadar ulaşmıştır. Suları Ceyhan'a dökülen bu çayın etrafındaki köyler arasında, batık köy Çakırdere ve Aksu havzasındaki Kale ve Soğukpınar gibi yerleşimler de bulunmaktadır. Şu an itibariyle, Bertiz'e dahil edilen 22 köy ve mahalle bulunmaktadır, bunların on beşi Dulkadiroğlu, dördü Onikişubat ve üçü Çağlayancerit ilçesine bağlıdır.
BERTİZ İSİM KÖKENİ
Bölgenin isminin kökenine dair çeşitli söylenceler bulunmaktadır. En yaygın olanı, bölgeye yerleşen ilk Türk boylarıyla ilişkilidir. Göçebe Türkmenlerin hayvancılıkla uğraştığı dönemlerde, sütlerin hızla tereyağı ve peynire dönüşmesi için birbirini çağırdığı, ancak bu konuda yazılı bir kaydın bulunmadığı "Beri Tez! Beri Tez!" çağrılarıyla Bertiz isminin doğduğu söylenir.
Yazılı kaynaklar, bölgenin isminin Türkler öncesine dayandığını ve en az 1300 yıldır bu topraklarda var olduğunu göstermektedir. Bertiz ismi, 12. yüzyılda Haçlı seferleri kayıtlarında "Paratis/Pertus/Berdus" olarak geçer. Ayrıca 16. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar tüm Osmanlı arşivlerinde ve muhasebe defterlerinde de Bertiz ismi görülmektedir.
BERTİZ'E YOLCULUK: TARİHİN DOKUNUŞU
Bertiz'in tarihi, 9. yüzyılda Bizans İmparatoru VI. Leon'un yazdığı "Taktika" adlı esere dayanmaktadır. Bu eserde, VI. Leon'un ordularının Bertiz'i geçişi anlatılmaktadır. Bu geçiş sırasında Bertiz Çayı'nın isminin "Paradeisos" olarak geçtiği ve bu ismin Antik Yunanca'da çevresi duvarlarla çevrili bir alanı ifade ettiği belirtilir. Bu isim, günümüzde İngilizce, İtalyanca, Almanca, Fransızca ve İspanyolca gibi pek çok Avrupa dilinde "cennet" anlamına gelen sözcüklere kök oluşturmuştur.
MARAŞ TOPRAKLARIN İZİNDE: BERTİZ’DEN IV. LEON’A
Bertiz üzerinden geçen ordular arasında, zorlu coğrafyalardan sürüklenen Bizans İmparatoru Mauricius ve VI. Leon'un yanı sıra, Maraşlı torunu IV. Leon da dikkat çeker. IV. Leon, İstanbul'da dünyaya gelmiş Maraşlı Bizans İmparatoru İsauryalı Leo'nun torunudur. Annesi Hazar Kağanı Bihar'ın kızı Çiçek'tir. Bu nedenle "Hazarlı Leon" olarak da bilinir. IV. Leon, dedesi İsaurya hanedanlığının üçüncü imparatoru olarak 775-780 yıllarında hüküm sürmüş ve Germanicia'da düzenlediği seferde Abbasileri yenilgiye uğratmıştır.
BİR DOĞAL CENNET: BERTİZ'DE KEŞİF
Bertiz, sadece tarihiyle değil, doğal güzellikleriyle de dikkat çeker. Ceviz, üzüm, incir, sumak gibi ürünlerin en kaliteli hali bu bölgede yetişir. Eylül'de ceviz, ekimde üzüm hasat edilir. Bu mevsimlere denk gelirseniz, Türkiye'nin en kaliteli ceviz ve üzümlerini dalında tatma şansınız olabilir.
Bertiz'in doğası da sıradışıdır; Kısık Vadisi, Savruk Şelalesi, Yedikuyular Kayak Merkezi gibi önemli doğal varlıkları bünyesinde barındırır. Menzelet Barajı'nın muhteşem manzaraları da Bertiz'den izlenebilir. Bu coğrafyada doğa yürüyüşleri yapabilir, bisiklet veya araçla köyleri gezebilir, yöresel ürünleri tadabilir ve bölgedeki şifalı suları içebilirsiniz.
Bertiz, sadece bir isim değil, aynı zamanda tarihi ve doğal güzellikleriyle çevrili gizemli bir cennettir. Gezginler için keşfedilmesi gereken birinci sınıf bir destinasyondur.
