Kahramanmaraş'ın Nurhak ilçesine bağlı Tahtalı Yaylası, "Çağleli" adıyla bilinen ve doğanın ortasında sessizliğe gömülmüş bir mezarlığa ev sahipliği yapıyor. 1980'li yıllara kadar hayvancılıkla uğraşan konar-göçerlerin vefat eden yakınlarını defnettiği bu alan, günümüzde adeta bir zaman tüneli görevi görüyor. Şehir merkezlerinden uzakta, dağların arasında yer alan bu esrarengiz mezarlık, bölgenin geçmişine ışık tutuyor.
YÜKSEK RAKIMLI DAĞLARDA YAŞAYAN GÖÇERLERİN SON DURAĞI
Nurhak'ın yüksek rakımlı dağ ve yaylaları, bir zamanlar hayvancılık yapan konar-göçerler için hayati bir mekandı. Tahtalı Yaylası da bu konar-göçerlerin 1980'lere kadar en önemli uğrak yerlerinden biri olarak öne çıkıyordu. Bölgedeki mezarlık, yerleşim birimlerinden kilometrelerce uzakta bulunuyor ve özellikle Pazarcık ile Gaziantep'ten gelen göçerlerin sevdiklerini toprağa verdikleri bir yerdi. En yakın yerleşim yerinin yaklaşık 10 kilometre mesafede olduğu bu yayla, artık yalnızca rüzgarın fısıltılarına ev sahipliği yapıyor.
1980'li yılların ardından ulaşım olanaklarının gelişmesiyle birlikte bu defin geleneği son buldu. Cenazeler, artık memleketlerine götürülmeye başlandı ve mezarlık sahipsiz kalarak tabiatın kucağına terk edildi.
TARİH ARAŞTIRMACISI GÖÇERLERİN İZİNİ SÜRÜYOR
Tarih ve coğrafya araştırmacısı Yusuf Köleli, Çağleli olarak bilinen bu bölgenin adını, su pınarlarındaki küçük çakıl taşlarından aldığını söylüyor. Köleli, "Bu alan, etrafındaki yaylaları çok eski zamanlardan beri kullanan göçerlerin mezarlığı. Hiçbir yerleşim yeri yok. Tamamen o dönemdeki yaylacıların, yaylada vefat eden yakınlarını defnettikleri bir yer. En yakın yerleşim birimleri 10 kilometre mesafede. Burada ikamet edenler, bölgenin yerlisi değil. Ağırlıklı olarak Pazarcık ve Gaziantep'ten gelen, 1980'lere kadar burada hayvancılık yapan göçerlerin mezarları burada bulunuyor. Ulaşım olanaklarının artmasıyla birlikte, hayvancılık devam etse de artık cenazeler memleketlerine götürülüyor" ifadelerini kullandı.
MEZARLIK SESSİZLİĞE GÖMÜLDÜ
Günümüzde Tahtalı Yaylası'nın yalnızca bölge insanı tarafından kullanıldığını belirten Köleli, "Pazarcık ve Gaziantep'ten gelen göçerlere artık rastlamıyoruz. Bu bölgeye altıncı veya yedinci gelişim ve mezarları sahiplenen kimseyle karşılaşmadım. Yöre halkı, buradaki mezarların Pazarcık ve Gaziantep'ten gelen göçerlere ait olduğunu anlattı. Pazarcık'ın Sadakalar Köyü'nde bu bilgiyi doğruladım. Onlar da büyüklerinin mezarlarının Çağleli'de olduğunu söyledi. Fakat aradan neredeyse 50 yıl geçti. 1980'lere kadar burada defin devam etmiş. Hatta bazı mezar taşlarında 1976 gibi tarihler görüyoruz. 1980'den sonra buraya defin yapılmadığı anlaşılıyor. Nurhak Dağları'ndaki bu yaylalar, 2000 metrenin üzerinde bir yükseltiye sahip. Yolları zorlu ve ulaşımı güç. Burası, uçsuz bucaksız ve zengin bir coğrafya" diyerek bölgenin öneminden bahsetti.
