Çapraz bağ ve menisküs yaralanmaları, sporcular ve aktif yaşam süren bireyler için önemli sağlık sorunları arasında yer alıyor. Bu tür yaralanmalar, genellikle diz ekleminde meydana gelir ve tedavi süreci bireyin yaşam kalitesini doğrudan etkileyebilir. Çakmak Erdem Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümünden Op. Dr. Nurtaç Alper Akdemir, bu yaralanmaların tedavisi hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
MENİSKÜS VE ÇAPRAZ BAĞ YARALANMALARININ KÖKENİ
Op. Dr. Nurtaç Alper Akdemir, menisküsün dizdeki her iki eklemde bulunan, C şeklinde yapıdaki yastıkçıklar olduğunu belirtti. Bu yapılar, diz eklemindeki yükü simetrik bir şekilde dağıtarak kıkırdağı korur ve dizin kayganlığını sağlar. Akdemir, menisküs yaralanmalarının genellikle travmalar sonucu oluştuğunu ancak 40 yaş ve sonrasında dejeneratif değişiklikler nedeniyle travma olmadan da görülebileceğini vurguladı. Genç bireylerde ise bu tür yaralanmalar çoğunlukla spor kazaları, trafik kazaları veya iş kazaları gibi dış etkenlerle meydana gelir.
SPOR YAPANLAR İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Sporcular için diz sağlığını korumak adına, eklem etrafındaki kasların güçlendirilmesi önemlidir. Dr. Akdemir, spor öncesi ısınma, germe, esneme ve güçlendirme hareketlerinin yapılmasını tavsiye ediyor. Özellikle profesyonel sporcuların, spor aktiviteleri dışında da güçlendirme çalışmaları yaparak kaslarını geliştirmeleri gerektiğine dikkat çekti.
MENİSKÜS YARALANMASI TEDAVİSİ: KONVANSİYONEL Mİ, CERRAHİ Mİ?
Menisküs yırtıklarının tedavisinde, yırtığın yerine ve hastanın yaşına göre farklı yaklaşımlar söz konusu olabilir. Dr. Akdemir, menisküsün üç bölgeye ayrıldığını belirtiyor: kapsüle yakın kısım, orta kısım ve merkezdeki kısım. Kapsüle yakın bölge, iyi bir kanlanma sağladığı için iyileşme şansı daha yüksektir. Ancak kanlanmanın zayıf olduğu bölgelerde iyileşme daha zor olabilir. Bu yüzden tedavi yöntemi, yırtığın yerine ve hastanın fizyolojik durumu göz önünde bulundurularak belirlenir.
MENİSKÜS YIRTIKLARININ CERRAHİ TEDAVİSİ
Menisküs yırtıklarının tedavisinde, onarım işlemleri ve kısmi menisektomi, diz artroskopisi ile yapılabilmektedir. Artroskopik cerrahi, minimal invaziv bir yöntem olup, genellikle genç hastalarda tercih edilen bir tedavi şeklidir. Yırtık onarılamayacak durumda ise kısmi menisektomi uygulanabilir. Bu ameliyatlar sonrasında hastanın iyileşme süreci, 4 ila 6 hafta arasında değişir. Ancak profesyonel sporcularda bu süreç 6-12 ayı bulabilir.
FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYONUN ÖNEMİ
Başarılı bir cerrahiden sonra, fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci büyük önem taşır. Özellikle sporcular için doğru bir iyileşme süreci, spora dönüşü hızlandırabilir. Dr. Akdemir, Galatasaraylı futbolcu Mauro Icardi'nin menisküs ve çapraz bağ yaralanmalarına örnek vererek, bu tür yaralanmalarda başarılı bir tedavi sonrası fizik tedavi sürecinin önemini vurguladı. İyi bir rehabilitasyon, dizdeki kasları güçlendirerek, sporcunun eski performansına dönmesini sağlar.
MENİSKÜS YARALANMASINDA AMELİYATSIZ TEDAVİ MÜMKÜN MÜ?
Dr. Akdemir, menisküs ve çapraz bağ yaralanmalarının yumuşak doku yaralanmaları olduğunu belirterek, hastaların bu tür yaralanmalarda kesinlikle ayağa kalkmak zorunda olmadıklarını ifade etti. Eğer kemik yapısında herhangi bir kırık yoksa, kişi günlük aktivitelerini sürdürebilir. Ancak tedavi edilmezse, uzun vadede dizde aşınma ve kireçlenme gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, erken dönemde tedavi edilmesi büyük önem taşır.
SPORCU SAĞLIĞI VE MENİSKÜS YARALANMALARI: KAZA SONRASI SÜREÇ
Sporda sıkça karşılaşılan menisküs yaralanmalarında, dizin dönme travmalarının etkisi büyük olabilir. Özellikle futbol gibi temaslı spor dallarında, kontrolsüz yüklenmeler menisküs yırtıklarına yol açabilir. Dr. Akdemir, bu tür durumlarda menisküs yırtığına ek olarak, ön çapraz bağda da kopma veya hasar meydana gelebileceğini belirtti. Bu tür yaralanmalarda, cerrahi müdahale gerekebilir ve sporcunun profesyonel yaşantısına dönmesi, genellikle 6-12 ay sürebilir.
