Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Filiz Koşar, İstanbul’daki hava kalitesinin genellikle "orta" seviyede olduğunu ve bu seviyenin özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı bulunan kişiler için ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtti. 2023 yılında Türkiye'de hava kirliliği nedeniyle 68 bin 440 ölüm gerçekleştiğine dikkat çeken Koşar, İstanbul’un bu ölümlerle ilgili en yüksek oranlara sahip illerden biri olduğunu vurguladı.
HAVA KİRLİLİĞİ, SOLUNUM VE KALP HASTALIKLARINI TETİKLİYOR
Hava kirliliği, solunum hastalıklarının yanı sıra kalp rahatsızlıklarını da olumsuz etkiliyor. Astım, bronşit, KOAH gibi solunum hastalıklarının şiddetini artıran kirlilik, kalp krizi, felç ve yüksek tansiyon gibi kardiyovasküler hastalıkların da riskini artırabiliyor. Ayrıca, hava kirliliği bağışıklık sistemini zayıflatarak, solunum yolu enfeksiyonlarına, Alzheimer gibi nörolojik hastalıklara ve kalp krizi gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Çocuklar, gelişimsel açıdan daha savunmasız olduklarından hava kirliliğinden daha fazla etkileniyor. Yaşlılar ise bağışıklık sistemlerinin zayıf olması nedeniyle sıkça hastalanabiliyor.
PSİKOLOJİK ETKİLERİ ARTAN HAVA KİRLİLİĞİ
Hava kirliliğinin fiziksel sağlığın ötesinde, psikolojik sağlık üzerinde de büyük etkileri olduğu ortaya çıkmış durumda. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Mustafa Nuray Namlı, araştırmaların hava kirliliği ile depresyon, anksiyete ve stres gibi psikolojik bozukluklar arasında güçlü bir ilişki olduğunu gösterdiğini belirtti. Özellikle ince partikül maddelerin, beynin kimyasını bozarak kaygı bozukluklarını tetiklediği ifade ediliyor.
SOSYAL İZOLASYON VE YALNIZLIK RİSKİ ARTIYOR
İstanbul'daki hava kirliliği, aynı zamanda sosyal izolasyon ve yalnızlık hissinin artmasına neden olabiliyor. NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz, kirliliğin yoğun olduğu bölgelerde insanların dışarıda vakit geçirmekten kaçındığını ve bunun da sosyal bağların zayıflamasına yol açtığını belirtti. Uzman, bu durumun uzun vadede yaşam kalitesini düşürebileceğine dikkat çekti. Kalaz, bireylerin hava kirliliğinin psikolojik etkilerinden korunmak için açık havada geçirdikleri zamanı sınırlamaları ve kapalı alanlarda vakit geçirmeyi tercih etmeleri gerektiğini vurguladı.
HAVA KİRLİLİĞİNDEN KORUNMA YÖNTEMLERİ
Uzmanlar, hava kirliliğinin fiziksel ve psikolojik etkilerinden korunmak için kişilerin hava kalitesini düzenli olarak takip etmelerini öneriyor. Egzersiz yapmak isteyenler için sabah ve akşam saatlerinde, trafik yoğunluğunun az olduğu zamanların tercih edilmesi öneriliyor. Ayrıca, antioksidan açısından zengin gıdalarla beslenmek ve bol su içmek de hava kirliliğinin olumsuz etkilerinden korunmada önemli adımlar arasında yer alıyor.
İstanbul'daki hava kirliliği ve bu kirliliğin sağlık üzerindeki etkileri hakkında bilinçlenmek, bireylerin daha sağlıklı bir yaşam sürmeleri için önemli bir adım olacaktır.
