Akşamların vazgeçilmez lezzeti tarhana damakları çatlatan biri olarak gösteriliyor. Tarhanayla ilgili Kanal 46 dikkat çeken bilgilere ulaştı. Kahramanamraşlılarda eksik olmayan tarhananın anavatanı Kahramanmaraş mı?
Ancak bu geleneksel lezzetin izleri daha eski tarihlere, Orta Asya'ya kadar uzanmaktadır.
TARHANA'NIN KÖKENİ: ORTA ASYA VE TÜRKLER
Tarhana, Osmanlı İmparatorluğu ve Selçuklu İmparatorluğu'ndan daha eski dönemlere dayanan köklü bir geçmişe sahiptir. Orta Asya'da Türkler, kimliklerini yeni yeni buldukları bir dönemde, hem tabiatın hem de iklimin zorluklarına rağmen hayvancılık ve tarımı bir arada yürütmek zorundaydılar. İklim koşullarına uygun gıdaları bulup saklayarak insanların karnını doyurmaları gerekiyordu. Özellikle kış aylarında ve kıtlık dönemlerinde et ürünleri kurutularak saklanır, daha sonra tüketilirdi. Ancak süt gibi sıvı gıdaların saklanması daha zordu. Bu noktada tarhana devreye girdi.
TARHANA: İŞTE NASIL YAPILIR?
Süt, yoğurtla karıştırılarak kurutulur ve biber, domates, sopa, nane gibi malzemelerle karıştırılarak çorba haline getirilirdi. Her aşama özenle ve o dönemin şartlarına göre yapılırdı. İşte tarhananın kökeni ile ilgili iki farklı rivayet bulunmaktadır.
BİRİNCİ RİVAYET: FARSÇA TERHANE VE ORTA ASYA
Birinci rivayete göre tarhana kelimesinin kökeni Farsça "terhane" kelimesine dayanır. Bu terim Orta Asya'da bulunan tarhana benzeri bir gıda ürününü ifade etmek için kullanılıyordu.
İKİNCİ RİVAYET: YAVUZ SULTAN SELİM HAN VE DARHANE ÇORBASI
İkinci rivayet ise Yavuz Sultan Selim Han ile ilişkilendirilir. Bir hikayeye göre, Yavuz Sultan Selim Han bir Ramazan akşamı Tebdil-i kıyafetle halkın arasına karışarak iftar yapmak istemiştir. Mahalledeki insanlar, ezanın hangi evin önünden okunduğuna bakarak iftar açmaya hazırlanırlar. Yavuz Sultan Selim Han'ın yolunun geçtiği evde yaşlı bir kadın, darhane çorbasını sunar. Sultan, bu lezzeti beğenir ve kadından çorbanın adını sorar. Kadın, "darhane çorbası, Sultanım" der. Darhane kelimesi zamanla "tarhana" olarak Anadolu mutfağının önemli bir parçası haline gelir.
TÜRKİYE'DE TARHANA KÜLTÜRÜ
Türkiye'de tarhana, özellikle Kahramanmaraş'ta oldukça yaygındır. Burada tarhana, çorba olarak tüketilmesinin yanı sıra kurutularak cips gibi atıştırmalık olarak da kullanılır. Ancak tarhana kültürü sadece Kahramanmaraş'ta değil, İç Anadolu, Bandırma, Uşak, Afyon gibi birçok bölgede de yaygın olarak bulunmaktadır. Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olan tarhana, geçmişiyle olduğu kadar günümüzde de damakları şenlendiren bir lezzet olarak varlığını sürdürmektedir.
