Kahramanmaraş kırsalının simgesi haline gelen eşekler, teknolojik gelişmelerin etkisiyle giderek azaldı. Uzun yıllar boyunca köylülerin en büyük yardımcısı olan bu sadık hayvanlar, modernleşmenin getirdiği motorlu araçlara yenik düştü. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, kentteki eşek popülasyonu son 20 yılda yaklaşık yüzde 70 oranında azaldı.
GÜNDELİK HAYATTAN TARİHE UZANAN AZALIŞ
Tarım faaliyetlerinde yük taşıma, ulaşım ve çeşitli işlerde kullanılan eşekler, bugün neredeyse tamamen traktör, motosiklet ve kamyonet gibi motorlu araçların yerini aldı. Bakanlık verileri, bu azalışı net bir şekilde gözler önüne serdi. 2004 yılında 2 bin 100 olan eşek sayısı, 2010’da bin 620’ye, 2020’de 900’e ve 2025 itibarıyla sadece 680’e kadar geriledi. Bu istatistikler, yaklaşık yüzde 68’lik bir azalmaya işaret etti.
UZMANLARA GÖRE KÜLTÜREL VE EKONOMİK DÖNÜŞÜM
Uzmanlar, eşek sayısındaki bu düşüşün temelinde çeşitli sosyoekonomik faktörlerin yattığını belirtti. Tarımsal mekanizasyonun hızla yayılması, kırsal kesimden şehirlere yoğun göç ve hayvancılık sektöründeki değişimler, eşeklerin kullanımını neredeyse tamamen bitirdi. Köylerde eskiden yankılanan eşek sesleri, artık yerini sessizliğe bıraktı. Eşekler, sadece tarımsal değil, aynı zamanda Kahramanmaraş’ın kültürel yapısında da önemli bir yer tutuyordu. Halk hikâyelerinde ve manilerde sıkça adı geçen bu hayvanlar, günümüzde sadece eski fotoğraflarda ve hatıralarda yaşamaya devam ediyor. Kırsaldaki bu değişim, bölgenin hem ekonomik hem de kültürel yapısında büyük bir dönüşümü simgeliyor.
