Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Rektörlüğü ve Tıp Fakültesi
Dekanlığı tarafından 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü münasebetiyle
bilgilendirme metni yayımlandı.
Sigara kullanımı tüm insanların sağlığını tehdit eden en önemli etkenlerden biri
olmasının yanı sıra önemli bir halk sağlığı sorunudur ve birey ile ülke ekonomisini
olumsuz yönde etkileyen bir bağımlılıktır. Sigaranın zararları konusunda toplumsal
farkındalık oluşturulması ve davranış değişikliği sağlanması amacıyla Dünya Sağlık
Örgütü tarafından 1987 yılında 9 Şubat “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kabul
edilmiştir.
Dünyanın şimdiye kadar karşılaştığı en büyük halk sağlığı tehditlerinden biri olan
tütün kullanımı, önlenebilir hastalık ve ölüm sebeplerinin başında gelmektedir. Tütün
kullanımı, doğum öncesi dönemden başlayarak, yaşamın bütün evrelerinde 50’den
fazlası kanser olmak üzere, akciğer hastalıkları, kalp-damar hastalıkları gibi ölüme
kadar götüren pek çok kronik sağlık sorununa neden olmaktadır.
Günümüzde yüzde 80’i gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere, dünyada 1,1 milyar
kişi, ülkemizde ise 15 milyondan fazla kişi sigara içmekte olup her gün tütün kullanan
15 yaş ve üzeri bireylerin oranı 2016 yılında yüzde 26,5 iken 2019 yılında artarak
yüzde 28’lere kadar çıkmıştır. Bu oran erkeklerde yüzde 41,3 kadınlarda ise yüzde
14,9 olarak saptanmıştır.
Dünyada her yıl 8 milyon kişi tütün ürünü kullanımına bağlı hastalıklar sebebiyle
hayatını kaybetmekte iken bu ölümlerin 6 milyondan fazlası doğrudan tütün
kullanımının sonucudur. 1 milyondan fazla kişinin hayatını kaybetme sebebi tütün
ürünü kullanmak değil tütün ürünü dumanına maruz kalmaktır. Ülkemizde ise tütün
kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle her yıl yaklaşık 100 bin ölüm
gerçekleşmektedir.
Sigara, içenleri olduğu kadar çevresindeki kişileri de etkilemektedir. Tütün dumanı, iç
hava kirlenmesine sebep olan en tehlikeli maddelerden biri olmasının yanında 69'u
kesin kansere sebep olduğu bilinen 7 binin üzerinde kimyasal madde içermektedir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre; 700 milyon çocuk yani dünyadaki
çocukların yarısı tütün dumanına maruz kalmakta ve her yıl, 60 bin çocuk pasif
etkilenimin yol açtığı solunum yolu enfeksiyonları sebebiyle 5 yaşından önce hayatını
kaybetmektedir. Toplumu Pasif sigara dumanının zararlarından korumak da çok
önemlidir.
Türkiye’de sigara bırakma hizmetleri esas olarak Sağlık Bakanlığı tarafından
sürdürülmekte olup üniversiteler, çeşitli uzmanlık kuruluşları, bazı özel sağlık
kurumları da bu yönde hizmet vermektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından ülkenin çeşitli
bölgelerinde konuya özel eğitimler alan hekimlerin görev yaptığı toplam 415 kurumda
sigara bırakma hizmeti verilmektedir. Ancak bu merkezlerin çok büyük bölümü il
merkezlerinde olduğu için ilçelerde ve özellikle kırsal kesimde yaşayanların bu
hizmetten yararlanması güç olmaktadır. Sigara bırakma hizmetlerinin
yaygınlaştırılması ve bütün topluma ulaşmasını sağlamak için 7 gün 24 saat esasına
göre hizmet veren Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı kurulmuştur. Alo 171
Sigara Bırakma Danışma Hattı’nda, sigara bırakma sürecini kolaylaştıracak bilişsel-
davranışsal tedavilere ilişkin destek sağlanırken sigara bırakma polikliniklerinde
uygun hastalara hekimler tarafından ilaç tedavisi de uygulanmaktadır.
KSÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesinde (Tıp Fakültesi Hastanesi) aile
hekimliği bünyesinde sigara bıraktırma polikliniği bulunmaktadır. Sigara bıraktırma
polikliniğinde sigarayı bırakmak isteyen hastalarla motivasyonel görüşmeler
yapılmakta, nikotin bağımlılıkları tespit edilmekte, nikotin bağımlılıklarının derecesine
göre ilaç tedavisine başlanmaktadır. Sigara bıraktırmak için kullanılan ilaçlar
devletimiz tarafından ücretsiz temin edilmektedir. Sigara bıraktırma hastaları daha
önceden reçeteyle ilaçlarını temin etmek için İl Sağlık Müdürlüğüne gitmekteyken
üniversitemizin ve bölümümüzün çabaları sonucu ilaçlar artık üniversite
eczanesinden başka bir yere gitmeden ücretsiz olarak alınabilmektedir.
KSÜ Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Raziye
Şule Gümüştakım, ‘Bütün dünyanın son 1 yıldır uğraştığı büyük ve ölümcül bir tehlike
olan COVID-19 salgın döneminde sigara bırakmanın önemi daha net anlaşılmaya
başlanmıştır. Sigara içenlerde COVID-19 hastalığı 14 kat fazla görülmektedir. Bu
yüzden özellikle bu dönem sigarayı bırakmak için bir fırsat olarak değerlendirilmelidir.
Halkımız da bu durumun önemini kavramış olup bütün polikliniklerin hasta sayıları
azalırken, sigara bıraktırma polikliniğinin hasta sayısı artmıştır. Polikliniğimize sigara
bırakmak için çevre illerden bile başvurular olmaktadır. Bu, bizim için yüz güldürücü
bir gelişmedir. İnsanların bu konuda duyarlılığının daha da fazla artması, sigarayı
bıraktırarak daha fazla hastamızın hayatına dokunmak ve daha sağlıklı bir hayat
yaşamalarına vesile olmak en büyük dileğimizdir.’ diye konuştu.
KSÜ Rektörü Prof. Dr. Niyazi Can ise, ‘Sigara, toplumumuzun en büyük
sorunlarından biridir. Parayla aldığımız bir zehirdir. Dünyada milyonlarca, ülkemizde
ise binlerce kişinin ölümüne yol açmaktadır. Devletimizin bu zehirden kurtulmak için
yaptıkları ve gösterdikleri çabalar bütün dünya tarafından takdir edilmekte ve
ödüllendirilmektedir. Biz de üniversitemiz bünyesindeki sigara bıraktırma polikliniği ve
hastane eczanesinden ücretsiz ilaç temini ile özellikle de bu COVID-19 salgını
döneminde devletimizin hizmetlerine katkıda bulunmaya çalışıyoruz. Hasta
sayılarındaki artış da bunun bize bir geri dönüşüdür. Toplumumuzun sağlıklı bir
geleceğe kavuşmasını istiyorsak sigarayı bırakmalı ve bıraktırmalıyız.’ ifadelerini
kullandı.
