Çukurova ile bütünleşen ve zamanında lüks kapsamında olduğu için ''Ağa Kundurası'' diye adlandırılan, sivri burunlu, yumurta topuklu kunduraların üretimi yok denecek kadar azaldı.

Bir dönem Türk sinemasının simgeleri arasına giren, eldeki tespih, beyaz gömlek üzerine atılmış sırtlarındaki ceketleri ile Adana ağalarının gözdesi özel üretim ''yumurta topuk'' deri ayakkabılar, moda haline gelince uzunca bir dönem yöre insanı başta olmak üzere geniş bir kesim tarafından tercih edildi.

Teknolojinin gelişmesiyle seri üretim yapıldığı dönemlerde yaygınlaşan ''ağa kundurası'', yeni trendlerin oluşması ve piyasaya ihraç ürünlerin de girmesiyle çeşitlilikte artış sonrasında, artık yöredeki bir kaç usta tarafından nostalji yaşamak isteyenler için sipariş üzerine ile yapılıyor.

Yaşantıları ile romanlara ve Yeşilçam'a konu olan Çukurova ağaları ile delikanlılarının, özellikle ''İspanyol paça pantolon'' modasının estiği yıllarda, pırıl pırıl görünümlü, yürürken çıkartığı sesle de dikkati çeken yumurta topuklu ayakkabılar, unutulmaya yüz tuttu.

Yörede 1970'li yıllarda, mahalle aralarındaki küçük tezgahlarında yazlık ve kışlık değişik renk ve modellerde taleplere yetişmeye çalışan ustalar, artık az sayıdaki siparişi, yine geleneksel yöntemlerle, el emeği ve göz nuru ile günler süren özenli çalışmalarla karşılıyorlar.

Çukurova'nın en eski çiftçilerinden olan ve yaklaşık 30 yıl Çiftçiler Birliği Başkanlığı görevini yürüten Cumali Doğru, yumurta topuklu ayakkabıların zamanında prestij olarak görüldüğünü söyledi.

''Ağa kundurası''nın, dönemin delikanlılarının vazgeçilmez tamamlayıcısı olduğunu vurgulayan Doğru, ''uzun sivri burunlu olanlara (vali burun) denirdi. Bıçkın delikanlıların tercih ettiği kunduralar, yere basıldığı zaman bile ses çıkartırdı'' dedi.

-''GÜNDE 3-5 SİPARİŞ ALIRDIK''-

Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde yarım asra yakın zamandır el işi ayakkabı üreten ve deri işçiliği yapan Veli Baraklı, 1970'lerde ''en gözde meslek'' olarak nitelendirilen alanda hizmet verdiğini, ancak artık eski cazibesini yitirdiğini söyledi.

Çukurova yöresinde moda olduğu dönemlerde yumurta topuklu kundura siparişlerini yetiştirmek için sabahlara kadar çalıştıklarını anlatan Baraklı, ''o zamanlar günde 3-5 sipariş alırdık, ama artık bu sayıya bir ayda bile ulaşamıyoruz'' dedi.

Baraklı, parmakla sayılabilecek kadar az olan müşterilerinin ise nostalji yaşamak isteyenler olduğunu, modada eskiye dönüş yaşanmazsa o neslin ardından üretimin de sona ereceğini söyledi.

El işçiliği ile yapılan üretimlerinin gündelik hayatta çok tercih edilmediğini anımsatan Baraklı, ''buna rağmen eski günleri yaşatmak isteyen bazı müşteriler, yaptırdıkları kunduraların topuk kısımlarındaki deri bölümün üzerine basıp, yine eski günlerdeki gibi yolda yürürken ses çıkartarak gezmekten büyük zevk alıyor'' dedi.


aa
Editör: TE Bilisim