Beden ve ruh yönünden temizlenmenin bir yolu da oruçtur. Kur’an-ı Kerim’de: “Takva sahibi olmanız için, sizden evvelkiler gibi size de oruç tutmak farz kılınmıştır.” (Bakara-18) buyrulmuştur.
“Allah katında en değerli olanınız en çok takva sahibi olanınızdır.” (Hucurat, 13) buyrulduğuna göre orucun gayesi kâmil faziletli insan tipini oluşturmaktır.
Oruç, hem beden hem de ruh temizliğini temin eden bir ibadettir. Oruç tutan kimse sıhhat bulur. Sağlıklı olur. Vücudun sağlıklı kalmasında ve hastalıkların tedavisinde diyetin ve perhizin önemi aşikârdır. Hastalıkların çoğu yiyecek maddelerinden geçer ve mide ile ilgilidir. O’nun için: “Perhiz deva ve ilaçların başıdır” denilmiştir. Oruç ise alınan gıdaların az, öz, temiz olmasını ve dengeli beslenmeyi sağlar, insana yeme ve içme disiplini iştahına hâkim olma alışkanlığı kazandırır. Oburluğa ve netice itibarıyla hastalığa mani olur. Tokluk şişmanlığa, ağırlaşmaya, zihin tutukluğuna ve gönül darlığına sebep olur. Nitekim “Oburluk zekâyı izale eder” denilmiştir. Açlık ise bedeni rahatlatır, çevik ve atak olma yeteneği kazandırır, zihni açar, gönlü ferahlandırır. “Oruç tutunuz ki, sağlıklı olasınız” (Acluni) hadisi; orucun bedenen, zihnen ve ruhen sağlıklı olmayı temin ettiğini ifade eder.
Oruç Allah’ın emridir ve peygamber efendimizin gösterdiği gibi ifa edilir. Bunda da yalnız mevlamızın sevgisi ve rızası ölçü tutulur.,
Bir ay olarak farz kılınan ve Ramazan ayına tahsis buyrulan oruç en ziyade ihlâsla yapılabilir bir ibadettir. Oruç kötülüklere karşı bir kalkandır ve onun gibisi yoktur.
Oruç Ahlakımızı Güzelleştirir
Oruç, bize daima Allah (c.c.)'ı hatırlatır, sorumluluk duygusunu geliştirir, Kalbimizi kötü duygu ve düşüncelerden temizler, başkalarına fenalık yapmaktan korur. Gözleri harama bakmaktan, dili yalan ve çirkin sözlerden, kulakları haram şeyleri dinlemekten, mideyi haram yemekten, elleri kötü iş yapmaktan, ayakları kötü yerlere gitmekten korur.
Orucun farz olmasındaki en temel hikmetlerden biri de kötülüklerden sakınmaktır. Çünkü oruç iradeyi güçlendirerek nefsin yersiz isteklerine gem vurdurur.
Oruç Merhamet ve Yardım Duygularını Geliştirir
Oruç, Allah için meşakkatlere göğüs germe eğitiminden geçiren, eşitlik duygusunu mü'minlerin ruhlarına aşılayan, mahrumiyette birleştirdiği fertlere, toplum istikrarının müşterek refahla sağlanacağını öğreten bir ibadettir. Hayatında açlık nedir bilmeyen bir kimse, yoksulların çektiği sıkıntıyı gereği gibi anlayamaz. Fakat böyle bir kişi oruç tuttuğunda açlığın ne olduğunu anlar ve yoksulların sıkıntılarını yüreğinde daha iyi hisseder, onlara karşı şefkat ve merhamet duyguları uyanır. Bunun sonucu olarak da yoksullara yardım elini uzatır, sıkıntılarını gidermeye çalışır.
Oruç İnsana Nimetlerin Kıymetini Öğretir
İnsan elinde olan nimetlerin değerini, ancak bunlar elinden çıktıktan sonra anlar, fakat iş işten geçtiği için bunun bir faydası yoktur. Oruç tutmakla bir süre nimetlerden uzak kalan insanın gözünde bu nimetlerin değeri daha iyi anlaşılır. Bu anlayış insana, onları daha iyi korumasını ve nimetleri kendisine veren Allah (c.c.)'a daha çok şükretmesini öğretir.
Oruç İnsana Sabırlı Olmayı Öğretir
Oruç tutmakta, belirli bir zaman kendini yememeye, içmemeye alıştıran insan, hayatta karşısına çıkabilecek güçlüklere kolaylıkla sabreder. Acılara ve sıkıntılara dayanır. Hayatın sadece yemek, içmek ve zevkten ibaret olmadığının temrini oruçla yapılır ve böylece ruha kemal yolları açılır.
Oruç Tutmak İnsanı Sağlıklı Kılar
Tıp ilerledikçe anlaşıldı ki oruç tıbbi bir mucizedir. Oruçla ilgili ayet-i Kerime'nin son cümlesi onun için: "Eğer siz gerçekleri anlıyorsanız" (yani gerçek vücut biyolojisini biliyorsanız) her güçlüğe rağmen oruç tutmanız sizin için daha hayırlıdır" mealindedir.
Doğumdan ölüme kadar durmadan çalışmak zorunluluğunda olan mide ve bağırsaklar oruç tutma zamanında günde uzunca bir süre mutlak istirahata geçer. Böylece devamlı çalışan fabrikada bazı bakımlar gerektiği gibi vücut da dinlenmek suretiyle yıpranan taraflarını bakım ve onarım imkânına kavuşur.
Çok miktarda ve çeşitli yemekle vücut yükünü artıranlar, bedenlerinde toplanan yağların bir nevi taşıyıcısıdırlar. Vücut kilosunun artırması, dolayısıyla yağlanması, organların çalışmasını güçleştirip, gittikçe vücut enerjisinin azalmasına sebep olacağından, oruçla, gıda alış verişi ve vücut yağ depoları ayarlanmış olur.
İnsanın en önemli uzuvlarından biri muhakkak ki hayat merkezi olan kalbidir. Oruç tutmakla; damar sertliği, sinir yorgunluğu ve midenin devamlı tazyiki en aza indirilir.
Evveli rahmet, ortası mağfiret ve sonu da cehennemden azad ayı olan mübarek "Ramazan ayı" ve bu aya mahsus olan Ramazan orucunun, maddi ve manevi tekâmülümüze vesile olması temennisiyle Cenab-ı Allah'tan yardım dileriz. O ne güzel Mevla ve ne güzel yardımcıdır.
İmran KILIÇ
